«سیدعبدالحسین لاری»؛ مرجعی که نخستین جمهوری اسلامی را در لارستان برپا کرد

حجت‎الاسلام سیدعلی قاضی عسکر، رئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی در خصوص این عالم مجاهد، اظهار داشت: پدر آیت الله سیدعبدالحسین موسوی لاری، دزفولی بود که بعد‌ها به نجف عزیمت کرد و آشیخ عبدالحسین هم در نجف به دنیا آمد. ایشان در نجف در جلسات درس و بحث علمای بزرگی همچون میرزای شیرازی حضور پیدا می‌کرد و بسیار متأثر از ایشان بود.

چگونگی ورود آیت الله عبدالحسین لاری به ایران

وی افزود: آیت الله لاری در ۲۲ سالگی به سن اجتهاد رسید و همواره همراه میرزای شیرازی بود تا اینکه میرزا اواخر عمرشان به سامرا مشرف شد و در این زمان سیدعبدالحسین در نجف ماند و از اساتید برجسته نجف شد.

قاضی عسکر ادامه داد: شیخ عبدالحسین تا حدود سن ۴۵ سالگی که حدود سال ۱۳۰۹ هجری قمری می‌شود، در نجف حضور داشت. در آن سال جنوب ایران به دلیل وقوع استبداد صغیر و ورود انگلیسی‌ها به منطقه، دچار یک سلسله تشنج‌ها و اضطراب‌ها بود. در این ایام، شخصی از بزرگان لار معروف به سیدعلی، همراه با جمعی از افراد از لارستان به خدمت میرزای شیرازی در نجف رسیدند و از میرزا درخواست میکنند که یک عالم جامعی را برای ارشاد مردم به این منطقه بفرستد.

وی گفت: مرحوم میرزای شیرازی ابتدا می‌گوید که باید روی این موضوع تامل کنم. این افراد به نجف رفته و به دیدار آیت الله کشمیری می‌روند و از ایشان برای آمدن به لار دعوت می‌کنند. آقاسید مرتضی کشمیری می‌گوید که آقاسید عبدالحسین که آن زمان به موسوی نجفی معروف بود، از من ارحج هستند. این جمع به نزد آقاسیدعبدالحسین می‌رود که ایشان ابتدا نمی‌پذیرد، چون اگر در نجف می‌ماند شخصیتی همچون میرزای شیرازی پیدا می‌کرد. اما وقتی این جمع دوباره نزد آیت الله کمشیری باز می‌گردد و با اصرار از ایشان میخواهند که آسیدعبدالحسین را راضی کند. در نهایت ایشان با اینکه راضی نبود، ولی به درخواست استاد خود و، چون نیاز مردم بود، در سال ۱۳۰۹ هجری قمری به منطقه لار می‌روند و اقدامات خودش را شروع می‌کند.

رئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به بینش عمیق آیت الله لاری نسبت به اسلام بیان داشت: آشیخ عبدالحسین اینطور نبود که فقط بخواهد برای مردم مسائل شرعی را بیان کند. او معتقد بود که وظیفه عالمان دینی همان وظیفه پیامبر و معصومین (علیهم‌السلام) است و مانند آن‌ها وظیفه ارشاد مردم و دعوت آن‌ها برای مبارزه با طاغوت را برعهده دارند.

تاسیس حوزه علمیه و اقدام به تربیت نیرو

وی نخستین اقدام آیت‌الله لاری در لارستان را تربیت نیرو خواند و گفت: مسئله تربیت نیرو اولین اقدامی بود که آیت الله لاری انجام داد. به این ترتیب که یک حوزه علمیه تاسیس کرد که بیش از ۵۰۰ طلبه در این حوزه درس آموختند و حتی برخی از آن‌ها به حد مرجعیت رسیدند. بسیاری از آن‌ها بعد‌ها نقش بازوان آشیخ عبدالحسین را داشتند که یکی از آن‌ها سیدعبدالمحمد فرزند ایشان بود که به حد مرجعیت رسید و در مبارزات حضور داشت و در نهایت مدتی هم به زندان افتاد.

قاضی عسکر با بیان اینکه شرایط آن روز منطقه بسیار حساس بود، اظهار داشت: از یک سو خوانین و فئودال‌ها بر مردم مسلط بودند و دست به جنایت‌هایی می‌زدند. مانند اینکه چشمان مخالفان خود را در می‌آوردند و در ملأ عام شلاق می‌زدند، به نوامیس آن‌ها جسارت می‌کردند و مالیات‌های سنگین می‌بستند؛ و از سوی دیگر یهودیانی بودند که با مسلمان‌ها دست به مبارزه مسلحانه زدند و مسیحیان تبشیری و استبداد صغیر نیز از سوی دیگر منطقه جنوب ایران را تحت تأثیر قرار داده بود. بعد از آن هم حضور انگلیسی ها، کل منطقه جنوب را به آشوب کشانده بودند.

رئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی خاطرنشان کرد: آیت الله لاری در این زمان، ۴۰۰ آیه در رابطه با مبارزه با ظلم از قرآن کریم را جمع آوری و منتشر کرد تا پیش روی مردم و نقشه راه آن‌ها باشد.

احیای نمازجمعه به عنوان واجب عینی/ حضور ۱۰ هزار نفر در نمازجمعه آیت الله لاری

وی افزود: بعد از احداث حوزه و اقدام به نیروسازی، احیای نمازجمعه اقدام مهم دیگر آیت الله لاری بود. به دلیل اینکه در آن زمان ضرورت داشت مردم در جریان مسائل روز قرار بگیرند تا در صف مبارزه و دفاع از اسلام حضور یابند و وسایل ارتباطی وجود نداشت، ایشان نمازجمعه را برای مردم به عنوان واجب عینی اعلام کرد و گفته می‌شود که در نماز‌های ایشان بیش از ۱۰ هزار نفر شرکت می‌کردند.

تأسیس نخستین حکومت اسلامی در جنوب ایران

قاضی عسکر خاطرنشان کرد: آیت الله لاری معتقد بود که حاکمان ظالم زمان، لیاقت حکومت بر مردم مسلمان را ندارند و باید فقیه جامع الشرایط بر مردم حکومت کند؛ لذا ایشان نخستین کسی بود که حکومت دینی را در جنوب ایران برپا کرد و از آن طریق توانست احقاق حق مردم کند.

وی با اشاره به وارستگی این عارف مجاهد از دنیا افزود: وقتی ایشان از دنیا رفت صد تومان در نزدشان بود که سفارش کرده بود متعلق به امام زمام است. او همیشه در فقیرترین محلات لارستان زندگی میکرد و در خانه او همیشه به روی مردم باز بود. او ارتباط نزدیکی با مردم و به خصوص نسل جوان داشت و از طریق گفتار یا نوشتار اقدام به انتقال آموزه‌های اسلام به مردم می‌کرد.

تربیت نیرو‌های مسلح برای دفاع از جان و مال مردم

قاضی عسکر از تشکیل نیرو‌های مسلح، به عنوان یکی دیگر از اقدامات آیت الله لاری نام برد و گفت: این اقدام را به منظور دفاع از جان و نوامیس و اموال مردم، واجب می‌دانست؛ بنابراین دست به آموزش نظامی زد. به طوری که در نتیجه این اقدام حدود دو هزار نفر همراه ایشان در نبرد‌ها حضور داشتند و تفنگچیان موسوی لاری معروف بودند.

نماینده سابق ولی فقیه در سازمان حج و زیارت با بیان اینکه حکام بعد از ناصرالدین شاه نیز زیر بار خواست علما نمی‌رفتند، اظهار داشت: آیت الله لاری معتقد به نظام شورایی بود و می‌گفت افراد متدینی که وابسته به اجانب نباشند و دید روشنی داشته و شیفته دنیا نباشند باید به مجلس بروند و قانون تصویب کنند.

وی در خصوص ادامه مبارزات آیت الله موسوی نجفی بیان داشت: در دوران پیوند بین فئودال‌ها و حکام قاجار، سید، جبهه عظیمی در برابر آن‌ها ایجاد کرد که در منطقه جنوب ایران بی نظیر بود و خیلی هم خوب توانست آن را مدیریت کند. نفوذ فرماندهی و رهبر او به حدی بود بار‌ها نقشه ترور و قتل سید را کشیدند.

تشویق مردم به استفاده از کالای داخلی

قاضی عسکر تصریح کرد: همانطور که توصیه امروز مقام معظم رهبری و در گذشته، حضرت امام (ره) به مردم استفاده از کالای تولید ملی به منظور داشتن یک اقتصاد پایدار و پویا و قوی است، سید لاری در آن زمان نیز چنین اندیشه‌ای داشت و مردم را تشویق به استفاده از کالای داخلی کرده و از استفاده کالا‌های خارجی نفی می‌کرد.

رئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی با تأکید بر اینکه برکات وجودی این سید والامقام تا زمان پیروی انقلاب اسلامی نیز ادامه پیدا کرد، گفت: یکی از فرزندان ایشان سیدعبدالعلی لاری سال‌ها امام جمعه لار بود و مردم شریف لارستان خود را مدیون و قدردان این خانواده می‌داند. آیت الله لاری حتی وقتی در سال‌های تعبیر رهبر معظم انقلاب در خصوص آیت الله لاری آخر عمر مجبور به مهاجرت به جهرم شد و زندگی تبعیدگونه‌ای در آنجا داشت، به گونه رفتار کرد که روحیه مقاومت و ظلم ستیزی را در مردم جهرم تقویت کرد به طوری که آن‌ها اجازه نمی‌دادند فساد در منطقه شان وارد شود و به رهبری ایشان، در مقابل ظلم و جور ایستادگی می‌کردند.

قاضی عسکر با اشاره به بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص این عالم مجاهد خاطرنشان کرد:  حضرت امام  خامنه‌ای هیچگاه در خصوص شخصیت‌ها اغراق نمی‌کنند. ایشان در مورد آیت الله لاری می‌فرمایند: «او کاملا یک شخصیت بی نظیر و اثرگذار و نمونه یک عالم دینی وارسته بود». حقیقتا هم آیت الله لاری از دنیا چیزی برای خودش برنداشت و در سن ۷۷ سالگی از دنیا رفت و مقبره او امروز محل زیارت مردم است.

ف ۱۱۰