کرونا و کم تحرکی؛ دو پاندمی جهانی/ ورزش یک مکانیزم محافظتی است

می‌دانیم که شیوع ویروس کرونا با ایجاد محدودیت‌هایی در زندگی با هدف کاهش تعداد بیماران، شرایط ورزش در بیرون از خانه را محدود کرده است. با این وجود، فعالیت بدنی به‌قدری برای سلامت جسم و روح ما ضروری است که حتماً باید برای آن برنامه منظمی داشته باشیم. یکی از گروه های سنی ، کودکان زیر پنج سال می باشند که متاثر از شرایط کرونا و محدودیت های آن می باشند .سلامت جسمی و روانی کودکان بسیار حائز اهمیت است و باید برای تامین سلامت کودکان در دوران پاندمی کیفیت زندگی را به سمت مطلوب و بالاتر ببریم.

فعالیت بدنی کودکان

فعالیت بدنی یکی ازعوامل بسیار موثر در رشد و تکامل کودکان و حفظ وزن مطلوب آنان است. بر اساس راهنماي سازمان جهانی بهداشت، فعالیت بدنی کودک با توجه به مدت زمان خواب ، فعالیت نشسته و فعالیت بدنی او ارزیابی می شود .

تعداد ساعات فعالیت بدنی براي کودک بالاي یک سال ( ۳ساعت در روز) و تعداد ساعات تماشاي تلویزیون یا بازي هاي رایانه اي ( کمتر از ۱ساعت براي کودکان۲  تا پنج سال و مجاز نبودن آن براي کودکان زیر دو سال) را از مادر سوال کرده و وضعیت فعالیت بدنی را تعیین و بر اساس آن آموزش و توصیه هاي لازم به مادر را می دهد. لازم به ذکر است آموزش در خصوص نحوه تغذیه صحیح و انجام فعالیت بدنی باید به طور توام انجام گردد. فعالیت بدنی کودکان بر حسب سن آنان به شرح زیر می باشد:

کودکان زیریک سال

کودک باید در طول روز و هر روز با استفاده از روش هاي مختلف به خزیدن تشویق شود. اگر کودک هنوز قادر به خزیدن نیست ، فعالیت بدنی او می تواند شامل دستیابی و چنگ زدن به اسباب بازي ها ، کشیدن و فشار دادن ، حرکت دادن سر ، بدن و اندام آنها در طول روز باشد. کودک باید حداقل ۳۰دقیقه در طول روز خزیدن با شکم داشته باشد.

هنگامی که کودک می تواند در اطراف خود حرکت کند ، مادر یا مراقب کودک باید او را تشویق کند تا در حد امکان در محیطی امن بازي کرده و او را طی بازي نظارت کند. کودک زیریک سال باید چندین بار در روز به روش هاي مختلف فعالیت بدنی داشته باشد، به ویژه فعالیت هایی تعاملی که کف زمین انجام می شود مانند خزیدن ، چهار دست و پا رفتن ، غلت زدن. کودک نباید بیش از یک ساعت در یک جا مانند کالسکه، صندلی و یا در بغل قرار گیرد. نگاه به صفحات نمایش مانند دیدن تلویزیون به هیچ عنوان توصیه نمی شود. بجاي آن کودک به بازي با انواع اسباب بازي هاي مناسب سن خود تشویق شود.

کودکان یک تا دو سال

کودکان یک تا دو سال ( نوپایان ) باید روزانه حداقل ۱۸۰دقیقه ( ۳ساعت) از نظر جسمی فعال باشند. ۳ساعت فعالیت باید در طول روز تقسیم شود. فعالیت بدنی در این کودکان می تواند شامل غلت زدن ، دویدن، راه رفتن ، دوچرخه سواري ، طناب بازي، بالا و پایین پریدن، توپ بازي، استفاده از دوچرخه و اسباب بازي هاي چرخدار و بازي هاي تعقیبی باشد. کودک یک تا دو سال نباید بیش از یک ساعت در یک جا بی تحرک بنشیند. براي کودک نگاه به صفحات نمایش مانند دیدن تلویزیون یا بازي هاي رایانه اي به هیچ عنوان توصیه نمی شود. در زمان کم تحرکی و استراحت کودک، می توان براي او کتاب داستان خواند.

کودکان دو تا پنج سال

کودکان دو تا پنج سال باید روزانه حداقل ۱۸۰دقیقه ( ۳ساعت) از نظر جسمی فعال باشند. ۳ساعت فعالیت باید در طول روز  تقسیم شود. فعالیت بدنی در این کودکان می تواند شامل پیاده روي، طناب بازي، بالا و پایین پریدن، توپ بازي ، شنا کردن، دوچرخه سواري و بازي فعال مانند مخفی شدن و پیداکردن همدیگر باشد. کودک دو تا پنج سال نیز نباید بیش از یک ساعت دریک جا بی تحرک بنشیند. نگاه به صفحات نمایش مانند دیدن تلویزیون یا بازي هاي رایانه اي نباید بیش از ۱ساعت در روز باشد (حتی بهتر است کمتر از این باشد.) در زمان کم تحرکی و استراحت کودک می توان براي او کتاب داستان خواند.

توصیه هایی برای فعالیت بدنی کودک:

 کودک زیریک سال

-مادر با قرار دادن اسباب بازي ها ، کودک را به دستیابی و چنگ زدن به اسباب بازي ها ، کشیدن و فشار دادن ، حرکت دادن سر ، بدن و اندام آنها در طول روز تشویق کند. مادر می تواند از جعبه ، گلدان ، قابلمه ، جارو، حلقه و اسباب بازي هایی که رسیدن ، کشش ، خزیدن و حرکت را براي کودک تشویق می کنند استفاده کند.

-مادر با قرار دادن اسباب بازي هاي دور از دسترس ودک او را به دستیابی و درک آنها از طریق چهار دست و پا رفتنیا خزیدن تشویق کند.

-کودک با توپ و اسباب بازي هاي نرم بازي کند.

-مادر حرکت و بازي کردن را هنگام حمام کودک تشویق کند.

-در صورتی که کودک قادر به ایستادن است ، او را تشویق به ایستادن کند.

کودک یک تا پنج سال

-مادر کودک را به ایستادن و راه رفتن بعد از یک مدت نشستن تشویق کند.

-مادر کودک را به بازي کردن با توپ، طناب، پیاده روي، دوچرخه و اسکیت در خانه یا حیاط تشویق کند.

-مادر کودک را براي شرکت در کارهاي منزل مثل انجام کارهاي باغچه، آب دادن به گلدان ها در منزل، مرتب کردن وسایل شخصی، نظافت اتاق و موارد مشابه تشویق کند.

-کودک به استفاده از پله به جاي آسانسور تشویق شود.

-مادر یا پدر در خانه مخفی شده ، تا کودک او را پیدا کند ( بازي قایم با شک)

-والدین براي کودک وسایل بازي مانند توپ ، سه چرخه و بادبادک را انتخاب کنند که کودک را به حرکت تشویق کرده و به

مهارت هایی مانند لگد زدن و دویدن کمک می کنند

-والدین همراه با کودک روي سطوح امن مانند چمن ، فرش یا شن راه بروند.

-والدین به جاي استفاده از ماشینیا کالسکه ، با کودک راه بروند

عالیه میرزاده -کارشناس دفتر بهبود تغذیه

معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی و خدمات درمانی لارستان