“سُپ‌بافیِ” روستای «چاه‌نهر» هنری درحال زوال!+فیلم و تصاویر

 

 

زهرا تفضلی، فعال حوزه گردشگری: آنچه امروزه به عنوان صنایع دستی و شاخه‌ای از هنر به شمار می‌آید در حقیقت بخشی از زندگی روزمره گذشتگان است. زمانی که مادران و پدران ما خود را بخشی از زمین می‌دانستند و در صلح و آشتی با طبیعت از هر آنچه محدوده زیستشان در اختیارشان می‌گذاشت به زیباترین شکل لوازم مورد نیاز زندگی را می‌ساختند.

چاه‌نهر روستایی است که در روزگاری نه چندان دور از روزگار ما بسیاری از ساکنان آن هنر «سُپ بافی» گوشه‌ای از زندگی و کار روزانه‌شان بود و امروز در حسرت دستانی که از نی و نخل هنر می‌بافد!

بافندگان «سُپ» چاه‌نهر به واسطه دسترسی به چشمه‌ها و آبگیرهای فورگ، فدامی و… در شهرستان داراب به‌جز اجزای درخت نخل به نی هم دسترسی دارند بنابرین در بافت رویه سپ از «خُنگ» یا همان نی‌های نازک شده بهره می‌برند و در بافت زیره از شاخه‌های نخل.

انعطاف‌پذیری و طول بیشتر نی نسبت به «پِش» یا همان برگ نخل امکان ساخت سُپ با ابعاد بزرگتر را به بافندگان چاه‌نهر می‌دهد حال آنکه سُپ در مناطق دیگر فقط از اجزای درخت نخل ساخته می‌شود، گاهی با محدودیت در اندازه و البته با نوع بافت و اشکال متفاوت.

با این حال سُپِ چاه‌نهر با همه زیبایی و وجه تمایز نسبت به نمونه‌های شهرها و مناطق دیگر گمنام مانده و امروزه متاسفانه تنها سه زوج سالخورده چراغ این هنر را روشن نگاه داشته‌اند.

در زمانه‌ای که صنایع دستی به‌خصوص آن دسته که ریشه در گذشته دارد هم به عنوان پیشینه هنری، تاریخی و حتی مطالعات باستان شناسی یک دیار می‌تواند ارزشمند باشد و هم می‌تواند سهمی در ایجاد اشتغال برای جامعه محلی و جذب گردشگر داشته باشد حفاظت و توجه بیشتری می‌طلبد و شرط زنده ماندن یک هنر انتقال آن به نسل‌ جوانی است که در کنار حفظ اصالت آن توانایی تولید همگام با نیاز و سلیقه روز را دارد.

امید که نسل جوان روستای چاه‌نهر به نجات این هنر از خطر فراموشی همت گمارند.

توضیحات «زهرا تفضلی» بر روی تصاویری زیبا از سُپ‌بافی چاه‌نهر را که توسط رسانه «دیدار» تهیه شده است ببینید:

 

ف ۱۱۰