پشه آئدس دارای طول عمری یک ماهه ولی توان 400 تخم ریزی دارد،‌ با کیت های تشخیص موجود طی 10 دقیقه بیماری تشخیص داده میشود؛‌شهروندان کمک کنند پشه وارد منطقه نشود

توجه به خطرات و لزوم پیشگیری در مقابل پشه آئدس و یا همان عامل ناقل بیماری تب دانگی در این روزها یکی از پایه های ثابت توصیه های ایمنی مسئولان علوم پزشکی در لارستان و حتی استان های فارس و بوشهر و هرمزگان شده است. بیماری که ریشه اش به کشورهای حاشیه خلیج فارس بر می گردد. به همین منظور و جهت بررسی بیشتر موضوع و واکاوی برخی سوالاتی که در ذهن مخاطبان میلاد لارستان قرار داشت، طی مصاحبه ای با دکتر حسن فزونی معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی لارستان برخی موارد را بیشتر و دقیق تر بررسی کردیم. ماحصل این گفتگو را در ادامه می خوانیم:

میلاد لارستان: پشه آئدس در کجاها بیشتر رشد و نمو دارد؟

پشه آئدس بیشتر در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر موجود است و در این مناطق رشد و نمو دارد. این پشه در مکان هایی که دارای آب راکد است می تواند تخم ریزی و تکثیر پیدا کند. پشه آئدس دارای طول عمر یک ماهه با تخم ریزی حدود ۴۰۰ تخم پشه است. نکته ای که وجود دارد این است هر آب بخصوص آب شیرین اگر در جایی جمع شده باشد این پشه قابلیت تخم ریزی دارد.

 

میلاد لارستان: تاکنون این پشه در چه استان هایی شناسایی شده است؟
در حال حاضر در استان گیلان و هرمزگان، از استان سیستان و بلوچستان شهر چابهار و از استان بوشهر شهر عسلویه این پشه بیشتر شناسایی شده است.

میلاد لارستان:  چه اقدامی برای جلوگیری از تکثیر آن انجام شده است؟

 در استان هایی که پشه آئدس شناسایی شده که ناقل بیماری تب دانگ هستند ارگان های مختلف پای کار آمده و در صدد از بین بردن مکان های مستعد رشد پشه آئدس هستند. در کنار آن آموزش های خود مراقبتی نیز به مردم داده شده است.

میلاد لارستان:  فرد مبتلا به تب دانگی ویروس واگیردار در بدن خود حمل نموده و به اصطلاح ناقل می باشد؟
در فردی که به تب دانگ مبتلا می شود مدلی از ویروس که به آرگو ویروس معروف است وارد بدن شخص می شود. وقتی پشه فرد مبتلا را نیش میزند فرایندهایی در بدن فرد رخ می دهد و ویروس تکثیر می گردد. در این مورد فردی که به ویروس مبتلا شده است می تواند از طریق پشه دیگری ناقل بیماری باشد.

    

میلاد لارستان:  آیا قدرت واگیری آن مانند کرونا و… هست؟
قدرت واگیرداری این بیماری نسبت به بیماری کرونا قابل مقایسه نیست زیرا نحوه ابتلا و انتقال این نوع بیماری کاملا با کرونا فرق دارد، اما اگر جاهای مستعد رشد پشه در یک شهر زیاد باشد خیلی سریع این نوع پشه تکثیر و زیاد می شود و احتمال بیماری در آن منطقه افزایش می یابد. البته که با دست دادن یا روبوسی کردن بیماری تب دانگ منتقل نمی شود اما اگر احتمال پشه گزیدگی زیاد شود احتمال بیماری نیز افزایش می یابد.

میلاد لارستان:   چه اقدامی تاکنون وزارت بهداشت جهت حمایت و پشتیبانی منطقه جنوب فارس انجام داده است؟
وزارت بهداشت اعتبارات لازم برای تامین نیرو و تجهیزات در استان هایی که با این بیماری مواجه هستند را در نظر گرفته است. همچنین سم های موثر مبارزه با این نوع پشه با کمک سازمان های دیگر تامین شده است. همچنین تست های آزمایشگاهی تشخیص تب دانگ نیز برای استان ها و شهرستان های درگیر فراهم شده است. خوشبختانه کیت های تشخیص به شهرستان لارستان نیز ارسال شده و پس از آزمایش در عرض ده الی پانزده دقیقه تشخیص بیماری را می توانیم داشته باشیم. یکی دیگر از اقدامات مجوز جذب نیروی حشره شناس بود که در دانشکده علوم پزشکی لارستان سه نفر برای این کار حاضر هستند.

میلاد لارستان:   آخرین آمار مبتلایان و فوتی ها را لطفا بیان نمایید

تا تاریخ ۱۷ خردادماه از جمعیت تحت پوشش دانشکده علوم پزشکی لارستان شاهد ۱۸ مورد مثبت تب دانگ بوده ایم که از این تعداد دو مورد بستری شده، ۱۵ مورد بصورت سرپایی درمان شده اند و یک مورد نیز فوت شده که مورد فوتی ما در کشور امارات مبتلا شده و در آنجا نیز فوت نموده اند.

میلاد لارستان:   مبتلایان علاوه بر لارستان، در سایر شهرستان های اطراف نیز شناسایی شده اند؟ آمار لطفا
فعلا بنا بر سیاست های موجود بصورت ریز امارها منتشر نمی شود اما از این ۱۸ مورد بصورت پراکنده در هر سه شهرستان تحت پوشش موارد بیماری تب دانگ تشخیص داده شده است.

میلاد لارستان:  چه اقدامات پیشگیرانه ای در فرودگاه بین المللی لارستان انجام شده است؟

 همکاران ما در فرودگاه بین المللی لارستان مستقر بوده و تمام پروازهای ورودی و خروجی مخصوصا کشور امارات کنترل می گردند. در این مورد برای افراد خروجی توضیحات و آموزش هایی داده می شود و افراد مشکوک ورودی نیز سریعا تست می گردند. در زمان بیماری تب دانگ ما نیروهای مستقر در فرودگاه را تقویت نموده و حتی در ساعات غیر اداری نیز نیروها در فرودگاه مستقر هستند.

میلاد لارستان:   آیا از طریق وزارت خارجه و دفتر وزارت خارجه در لارستان مراتب به سفارت امارات نیز که عامل اصلی شیوع بیماری بوده بیان گردیده تا اقدامات پیشگیرانه دنبال شود؟

زمانی که بیماری تشخیص داده می شود به وزارت امور خارجه نیز اطلاع داده می شود و وزارتخانه نیز با کشور امارات سازمان بهداشت جهانی ارتباط می گیرد تا نکات بین کشورها رد و بدل شود. در کشور امارات این بیماری شیوع زیادی داشته و در حال حاضر وزارت بهداشت آنجا نیز کارهای مقابله را در حال انجام هستند.

میلاد لارستان: توصیه تان به مردم چیست؟
به مردم توصیه می گردد تا افرادی که قصد خروج از کشور مخصوصا قصد سفر به حوزه خلیج فارس دارند آموزش ها را جدی بگیرند . افرادی که نیز از کشورهای خارج به منطقه بر میگردند نیز حتما اگر علائمی دارند آن را حدی بگیرند. حتی درصدی از افراد بدون اینکه خود مبتلا شوند امکان انتقال به دیگران از طریق پشه را دارند. توصیه ما این است افرادی که از کشورهای خارج به منطقه وارد می شوند تا چند هفته از منطقه خارج نشوند تا این بیماری به دیگر شهرها سرایت نکند.

در برخی باغ ها ظروفی وجود دارد که در آنها آب جمع می شود. توصیه ما این است که این ظروف بخوبی شسته شوند و حتی الامکان آب را در ظروف در فضای باز در مدت طولانی نگه ندارند.

میلاد لارستان: در چه صورت تب مذکور کشنده خواهد بود؟

بیماری تب دانگ دارای طیفی از علامت های واگیر است کما اینکه برخی احتمال دارد ناقل باشند اما علامتی نداشته باشند. علامت های این بیماری درد، سردرد، خونریزی زیر پوستی و … است. در مواقع بسیار شدید قابل درمان نیست و خود بدن باید کارهای حمایتی را صورت دهد و متاسفانه برای برخی این اتفاق نیافتاده و فوت می کنند.

میلاد لارستان:  آیا این بیماری و اثرات جانبی آن مانند سالک و… قبلا نیز وجود داشته است؟

 این ویروس از ده ها سال قبل شناسایی شده بوده و در کشورهای خاصی از جمله آسیای جنوب شرق و شمال آفریقا وجود داشته و آرام آرام در حال گسترش است. در سال ۹۵ اولین مورد ابتلا در ایران شناسایی شده و تا سال ۱۴۰۲ تعداد ۷۸ مورد وارده این بیماری شناسایی شده است. فعلا هیچ انتقال محلی در کشور ثابت نشده و تمام موارد حاصل ورود مسافران از خارج از کشور بوده است.

 

میلاد لارستان:  چه کنیم که پشه وارد منطقه نشود؟

 برای اینکه پشه به منطقه وارد نشود در ابتدا باید شهروندان مکان هایی که احتمال رشد و ورود پشه هست مخصوصا مکان هایی که آب جمع می شود را جمع آوری نمایند. همچنین اصناف و منازل آب اضافه را در کوچه نریزند زیرا این آب ها می تواند مکانی برای تخم گذاری پشه باشد.

همچنین مکان های عمومی و اطراف شهر که احتمال جمع شدن آب می باشد توسط ارگان های مربوطه بهسازی گردد. تا الان ما ورود پشه به منطقه را نداشته ایم اما اگر این اتفاق بیافتد براحتی این پشه تکثیر می گردد. حتی لاستیک ها و زباله های که در آنها آب جمع می گردد مکان های مناسبی برای تخم گذاری پشه است. جمع آوری سریع زباله ها بسیار نقش به سزایی خواهد داشت. همچنین برای آب انبارها باید توری نصب گردد تا پشه ها بدان وارد نگردند و اجازه تخم گذاری داده نشود.

 

میلاد لارستان:  توضیحات تکمیلی
برای مقابله با این بیماری استراتژی های مختلفی وجود دارد که نیازمند اقدامات گسترده ای با کمک سازمان های مختلف است. ما به نوبه خود اقدامات مورد نیاز را صورت خواهیم داد. لازم است در کنار تلاش های دانشکده علوم پزشکی همراهی مردم را داشته باشیم و مردم نیز نکات مربوط به خود مراقبتی را در بحث پیشگیری از ورود و رشد حشره را رعایت نمایند و همچنین اگر بیمار مشکوکی را دیدند معرفی نمایند. متولیان و مسئولانی که در بحث پدافند زیستی و بهداشت شهر فعال هستند نیز باید رسالتی که بر عهده دارند را به خوبی صورت دهند. امیدواریم که با این کارها این پشه به منطقه ما ورود پیدا نکند.

نکته اینکه این بیماری در بین زنان باردار، افراد سالخورده و نوزادان شیرخواره شدت بیشتری دارد. همچنین اگر کسی به بیماری مبتلا شد و خوب شد دارای ایمنی دائم نیست و ممکن است فرد مجددا مبتلا شود. پشه چهار نوع ویروس(*) را می تواند منتقل کند پس ممکن است فرد به چهار صورت مختلف به بیماری مبتلا شود کمااینکه ممکن است بار دوم شدیدتر از بار اول باشد.

(*) ویروس تب زرد(yellow fever virus)، ویروس دنگی(dengue virus)؛ ویروس چیکونگونیا(chikungunya virus) و ویروس زیکا (Zika virus)