از سال ها پیش صحبت از ترمیم و بازسازی آتشکده «آذرفرنبغ» در روستای تاریخی کاریان(لارستان) است که از قرن ها پیش در زیر خاک مدفون شده و تنها ۲۰ متری…
از سال ها پیش صحبت از ترمیم و بازسازی آتشکده «آذرفرنبغ» در روستای تاریخی کاریان(لارستان) است که از قرن ها پیش در زیر خاک مدفون شده و تنها ۲۰ متری از ارتفاع آن دیده می شود اما این اثر ارزشمند باستانی همچنان ایستاده و چشم به راه نگاه متولیان امر است.
به گزارش میلاد لارستان به نقل از پایگاه تحلیلی –خبری “شیرازه”، روستای تاریخی کاریان در شهرستان لارستان از جمله روستاهایی است که آثار باستانی ارزشمندی را در دل خود دارد که یکی از این آثار غنی در آن وجود آتشکده تاریخی «آذرفرنبغ» می باشد اما این اثر ارزشمند و تاریخی در پستوی بی توجهی برخی مسئولین غبار فراموشی به خود گرفته و از سال ها پیش در زیر خاک مدفون شده؛به طوری که تنها یک ارتفاع ده بیست متری از آن دیده می شود.
شفیعی، بخشدار روستای کاریان به نبود اعتبار مالی برای ترمیم و ساماندهی آتشکده تاریخی «آذرفرنبغ» این روستا اشاره کرد و گفت:هرچند که دستگاه های دولتی این موضوع را پیگیری کرده و بدان توجه دارند اما به دلیل نبود بودجه و اعتبار مالی کاری برای ساماندهی و ترمیم آن صورت نگرفته و به همین ترتیب با مرور زمان آتشکده تاریخی در آنجا در زیر خاک مدفون شده و تنها یک ارتفاع ۲۰ متری از آن دیده می شود.
وی با اشاره به قابلیت های گردشگری این منطقه اشاره کرد و افزود:اگر به آتشکده «آذرفرنبغ» و دیگر جاذبه های روستای کاریان رسیدگی شود، به طور یقین بر رونق گردشگری این منطقه می افزاید و تاثیر مثبتی در جایگاه این روستا دارد.شفیعی با اشاره به این که اقدامات خوبی در سال های اخیر برای روستای کاریان انجام پذیرفته، گفت:این روستا سال ها پیش از نبود گاز، برق و آب کافی رنج می برد که اکنون با کمک خیرین اقدامات مناسبی صورت گرفته است. از طرف دیگر زیر ساخت های مناسبی نیز برای جاده و راه های منتهی به مناطق گردشگری اینجا فراهم شده است.
قول و قرارهای بی فرجام و بی نتیجه
نوروزی، دهیار، نویسنده و پژوهشگر در روستای کاریان نیز در پاسخ به این پرسش که وضعیت آتشکده تاریخی این روستا به چه شکل می باشد، گفت:جواب این سوال در ظاهرعکس آتشکده که برروی تپه ای درمیان خروارها گل وسنگ مدفون شده پیداست.
وی افزود:جهت اطلاع بعد از تعطیلات نوروزی سال ۱۳۸۵ که احمدی نژاد رئیس جمهور سابق بود ومهندس ملک شاهی مدیر کل میراث فرهنگی در آن سال ها ما را هم مثل همه دهیاران سراسرکشور به سالن همآیش ساختمان وزارت کشور تهران دعوت کردند و در آن جا ضمن سخنرانی ۲ مقام فوق مضافا” برپور محمدی وزیرکشور سفت وسخت قول گمانه زنی واحیاء آتشکده« آذرفرنبغ» را دادند ودر کتاب میراث فرهنگی منتشره درهمان سال یا سال قبلش نیز روستای کهن کاریان را پانزدهمین روستای هدف گردشگری در فارس اعلام و نوشته اند که ظرف یکی دو سال بعد به یک قطب جذبگردشگری تبدیل می شود .البته اکیپی هم یکی دوسال بعدآمدند، نقشه برداری کردند و رفتند اما برای عملیات اجرائی دیگر آن ها را ندیدیم.نوروزی توضیح داد:ظرف ۲۰ سال گذشته((در۳ دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنحانی ، احمدی نژاد والی ماشاء ا… وعده و وعیدهای شیخ حسن روحانی کلیدار!!)) اساتید ودانشجو یان وباستان شناسان زیادی از جانب میراث فرهنگی ومراکز عالی کشور از تهران و شیراز ومرکز شهرستان لارستان آمده اند ولی افسوس که جز آن پلان برداری تا به حال نیم کردار هم شاهد نبوده ایم!؟
ایستادگی در برابر باد و بوران به امید نوسازی
وی افزود:با این وجود خرابه های آن از دوران ساسانیان هنوز به جا مانده و علیرغم باران های سیلآسای هرساله و زلزله درطول تاریخ گذشته وتخریبتوسط مردم به منظور استفاده از مصالح آن هم چون کوهی استوار پابرجاست!.
این پژوهشگر به برخی کمبود امکانات در این روستای تاریخی اشاره کرد و گفت:درون «قلعهگلی» کاریان کهن یک شهر پر جمعیت وجود دارد وآثار چاهای آب درآن وجود دارد که نشان می دهد آب مصرفی ساکنین شهر از این طریق تامین می شده است،درحاشیه دیوارشمالی قلعه آثار نیز برآمدگی ساختمانی بزرگ وجود دارد که گفته می شود نوعی دانشکده تعلیم وتربیت مربوط به دوران زرتشتیان بوده است.وی گفت:قلعهگلی متساوی الاضلاع وحصار دورآن به نطر می رسد تماما” سنگ وگل می باشد ودر انتهای هرضلع پست دیده بانی برای کنترل ومحافظت از شهر وجود داشته است.
بقایای بهجا مانده ای که تخریب شده است
نوروزی ادامه داد:درب اصلی ورودی به قلعه درضلع شرقی قلعه قرار دارد و درانتهای ضلع جنوبی خندق قلعه تقریبا” مشرف به ورودی قلعه یک آب انبار بسیار بزرگ مستطیلشکل احداث کرده اند که به طور یقین محلذخیره آب مصرفی دراز مدت شهر بوده البته هنوزاز این قلعه عظیم اطلاعات بیشتری دردست نیست ولی مجموعه بقایای بهجا مانده تخریب شده درقلعهکه مع الاسف از آن به عنوان یادگارمیراث فرهنگی محافظت بعمل آمده است.
پیش از این سیما علویه، سرپرست میراث فرهنگی لارستان نیز با بیان این که روستای کاریان یکی از دو روستای هدف گردشگری شهرستان لارستان می باشد، گفته بود: با وجود این که آتشکده آذرفرنبغ، یکی از سه آتشکده بزرگ ساسانیان، در این روستا واقع شده اما توجه چندانی به این روستا نشده است. وی افزود:این روستا یکی از پتانسیلهای بالقوه گردشگری شهرستان لارستان می باشد که در کنار دیگر ظرفیتها نظیر بازار «قیصریه» و« باغ نشاط» میتواند گردشگران خارجی و داخلی بسیاری را به خود جذب کند اما این روستا از سادهترین امکانات نظیر جاده دسترسی محروم است.
سرقت از آثار تاریخی کاریان به دلیل بیتوجهی
عبدالعزیز صدیقی،مسئول شورای روستای کاریان هم گفت: آثار تاریخی این روستا در معرض تخریب و سرقت قرار دارد اما با وجود مکاتباتی که از سوی مسئولان شورای روستا و بخش جویم انجام شده تاکنون اقدامی از سوی مسئولان میراث فرهنگی برای مرمت این بناها نشده است.به گفته وی مسیر دسترسی به قلعه و آتشکده ۵۰۰ تا یک کیلومتر است و در گذشته یکی دوبار مسئولان میراث فرهنگی استان به این روستا سفر کردند و قول دادند که مسیر دسترسی به قلعه و آتشکده بهسازی شود اما هنوز این وعدهها به سرانجام نرسیده است.
برپایه این گزارش،از آنجا که برخی روستاها خصوصا در استان فارس هدف گردشگری بوده و به لحاظ دستاوردها،آثار و برکات بسیار مثبت و موثری که دارد به ویژه در بحث اشتغالزایی، درآمد افزایی و رونق فرهنگی برای مردم هر منطقه تاثیرات بسزایی خواهد داشت و ضروریست که متولیان امر بیش از پیش به روستاهایی که رسم و آیین ایران باستان را در بردارند، توجه نمایند.
گفتنی است،روستای کاریان یکی از روستاهای بخش جویم لارستان است که از سه مسیر جهرم – مبارکآباد، فیروزآباد – قیروکارزین و شیراز – جهرم – جویم میتوان به آن دسترسی پیدا کرد و علاوه بر آتشکده آذرفرنبغ آثار تاریخی دیگری نظیر دو قلعه باستانی و لوحهای سنگی مختلف در این روستا کشف شده دارد.در دوران ساسانی آتشکده کاریان با آذر فرنبغ، آتش فرِّ بَغانی (درخشانی ایزدی)، یکی از سه آتشان بهرام ایرانِ مزدایسنیِ آن دوران افروزان بوده است.این مکان آتشکده موبدان بوده و یکی از سه آتشکده بزرگ ایران در عهد ساسانیان بهشمار میرود.آتشکده ذر فرنبغ یکی از بزرگترین و مهمترین آتشکدهها در زمان ساسانیان بوده و یکی از مهمترین آتشهای سهگانه زردشتی که مختص موبدان بوده که در آن جا میسوختهاست.
در گذشته های دور ساسان جد اردشیر بابکان تولیت این آتشکده را بر عهده داشته و ساسانیان همواره علاقه خاصی به این آتشکده داشتهاند. بر کتیبهای به زبان پهلوی نگاشتهاند که سی هزار دینار هزینه ساختمان آن شدهاست.البته در دوران ساسانیان این آتشکده و زمینهای اطراف آن محل حکومت رم کاریان بودهاست. آنها همان ایل پاسارگادیهای هخامنشیان بودهاند که با کمک کردن به اردشیر بابکان در تأسیس حکومت ساسانیان مورد توجه او و سایر شاهان ساسانی قرار گرفته و آتشکده در مرکز حکومتی آنها یعنی کاریان بنا شد. رم کاریان از شهر در مقابل حمله اعراب دفاع کرده و اعراب پس از چهار بار محاصره شهر، موفق به فتح آن شدند. ایل باصری که امروزه به کوچ نشینی خود در استان فارس ادامه میدهد تنها بازمانده ایل پاسارگادیان دوره کوروش یا همان رم کاریان ساسانیان بهشمار میرود.
ف ۱۱۰
نوشته شده در تاریخ:دوشنبه ۰۳ شهریور ۱۳۹۹ ساعت ۱۱:۲۷ق٫ظ