۵ نوع گردشگری کاربردی در لارستان بزرگ

امروزه،همه با واژه ی جهانگردی وسفر آشنایی دارند و سفر به نوعی به یکی از نیازهای ضروری جامعه تبدیل شده است. براساس امارهای مختلف که جهانگردی را بین اولین تا سومین صنعت بزرگ دنیا می دانند، نشان دهنده ی اهمییت این صنعت است و همانطور که از روند های گذشته مشخص شده است، این جز صنایعی بوده که رشد چشمگیری داشته است. همانطور که میدانیم هر صنعتی دارای

مزایا و معایب خاص خودش بوده و اما به صنعت گردشگری صنعت سبز گفته می شود به دلیل اینکه صنعت به نسبت دیگر صنایع مانند خودرو سازی، الودگی کمتری ددارد. از جمله مزایای دیگر گردشگری می توان به ایجاد اشتغال برای جامعه محلی ، تزریق پول به جامعه، بهبود ساختارهای زیربنایی و تشکیلات اصولی منطقه، افزایش منابع مالی به منظور حفظ آثار فرهنگی و طبیعی، توسعه صنایع دستی، بومی و محلی اشاره کرد.

ویژگی ها و قابلیت های عمومی لارستان

شهر لار به دلیل موقعیت ویژه ی آن و داشتن شرایط زیر، قابلیت توسعه گردشگری را دارد:

•    هوای معتدل و مناسب در پاییز و زمستان  که می تواند عامل مهمی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی باشد. به دلیل اینکه  بقیه کشور به دلیل سرما امکان جذب گردشگر ندارند (البته به جز نواحی که گردشگری زمستانی و اسکی در آن مناطق فعال است)

•    دسترسی خوب و قرار گرفتن در مسیر های پر تردد داخلی (شیراز – بندرعباس – کیش)

•    وجود فرودگاه بین المللی با امکانات خوب و تعداد پروازهای کافی به کشورهای حاشیه خلیج فارس که این به نوبه ی خود جز مهمترین ویژگی های شهر به حساب امده چون با برنامه ریزی مناسب، می توان شهر لار  را به کریدری برای ورود به کشور تبدیل کرد که گردشگران خارجی از کشورهای حاشیه خلیج فارس وارد منطقه شده و از این شهر به سایر نقاط کشور سفر کنند (تبدیل شهر به محل ترانزیت هوایی)

•    وجودسرمایه گذاران محلی که اگر از مزایای حاصل از این صنعت آگاه شوند با اطمینان حاضر به سرمایه گذاری خواهند شد

انواع گردشگری پیشنهادی با توجه به پتانسیل های لارستان

۱) گردشگری فرهنگی تاریخی :
این نوع گردشگری که جز قدیمی ترین اشکال جهانگردی می باشد، متکی به منابع و جاذبه های ناریخی فرهنگی یک شهر می باشد. این جاذبه ها با در شهرستان لار به وفور در گوشه کنار این شهرستان وسیع به چشم می خورد که فقط تمرکز ما بر بخش مرکزی شهرستان و جاذبه های منحصر به فرد کل شهرستان است. بازارقیصریه، حمام و باغ نشاط،امامزاده …..،  اب انبارها، منزل های قدیمی موجود، کاروانسرا ها، آتشکده ی کاریان (که بزرگترین اتشکده ی ایران بوده و نیاز به مرمت و بازسازی دارد)، غار باستانی بنوو ، فرهنگ و اداب و رسوم منطقه و موارد بسیار دیگردی که همه از آثار تاریخی فرهنگی شهرستان هستند.

در این راستا می توان از افراد متخصص برای برنامه ریزی گردشگری استفاده کرد و با الگو برداری از شهرهای موفق در این حوزه، حداقل های ممکن برای توسعه این بخش ایجاد شود. شهرهایی مثل یزد و اصفهان. که وقتی شهر یزد را بررسی می کنیم، واقعا هیچ امتیاز شاخص تری نسب به لارستان نداشه اما با مدیریت صحیح توانسته بافت سنتی خود راحفظ کند. همان بافت تاریخی که در لارستان به وفور دیده می شود و متاسفانه در مواردی مثل اطراف بازار قیصریه به کل این بافت تاریخی تخریب شده و به محلی برای پارک خودرو ها تبدیل شده است. در این زمینه نیاز به برنامه ریزی مناسب و یکپارچه ای با کل برنامه توسعه شهری به چشم می خورد تا این فعالیت ها به صورت هدفمند و در یک راستا تحقق یابند.جاذبه هایی مثل باغ نشاط و بازار قیصریه نیاز به مرمت دارند (در مواردی که متخصصان حوزه آثار باستانی دقیق تر می دانند) و  باید در کنار انها فعالیت های بازاریابی مناسبی جهت معرفی انها به کشور خودمان و حتی دیگر کشورها داشته باشیم. کاروانسرای موجود روبروی بازار قیصریه، با یک برنامه ریزی صحیح می توانند به یک هتل سنتی تبدیل شود که نمونه های این هتل ها در یزد و اصفهان به وفور به چشم می خوردو در این زمینه سازمان میراث فرهنگی کل کشور برنامه تدوین کرده که با توجه به این برنامه می توان این اماکن تاریخی مثل کاروانسراها یا خانه های قدیمی را به بخش خصوصی واگذار کرد( بخش خصوصی قابل اعتماد که صلاحیت ان تایید شده است) تا در عین حال که به بازسازی  و مرمت این ابنیه تاریخی پرداخته می شود و از خرابی حفظ می شوند، بتوانند در فالب یک هتل سنتی با همان سبک قدیمی به درامد زایی برسند تا بخش خصوصی نیز از مزایای آن منتفع شود. در تمام این موارد خوشبختانه نمونه های داخلی فراوانی وجود دارد مه با بررسی انها می توان از تجارب انها استفاده کرد.

*نکته مهم در این راستا استفاده از نیروهای متخصص و تایید صلاحیت بخش خصوصی است تا بخش خصوصی اسیبی به بافت تاریخی وارد نکند

۲) گردشگری خرید:

امروزه خرید جز مهمترین انواع گردشگری شده تا جایی که آژانس های بزرگ تورهای مختص خرید برگزار می کنند. در کار این ماجرا، رفتار خرید افراد متفاوت شده است و امروزه بیشتر مصرف مکان (حضور در یک بازار) پدید امده است به جای خرید محصولات. این مورد جای بحث مفصلی دارد که در این زمان نیازی با باز کردن ان نیست.  شهر لار به دلیل نزدیکی به سواحل خلیج فارس و مناطق آزاد، همچنین تردد بالای مسافران بین کشورهای حاشیه خلیج فارس و شهرستان، از مزیت نسبی برخوردار شده است که می تواند اجناس را با قیمت های پایین ارائه دهد. همان طور که امروزه می بینیم، جزیره قشم و کیش، پایه ی توسعه گردشگری خود را بر خرید گذاشته اند. شهر لار به دلیل موقعیت مناسب تری که نسبت به این جزیره های دارد(نزدیکی، نیاز به سفر دریایی نیست، فرودگاه و جاده مناسب و …) می تواند روی توسعه این نوع گردشگری تاکید داشته باشد. برای این کار، چند مقدمه مورد نیاز هست تا بتوان به صورت خوب و اثر بخش از این نوع گردشگری بهره برد:

۱: تبدیل منطقه به منطقه ازاد تجاری که باعث کاهش قیمت های اجناس شده و جذابیت این شهر و یازارها را برای گردشگران بالا می برد

۲: وجود مراکز خرید حرفه ایی و خاص: مراکز خریدی که با این هدف طراحی شده باشند و بتوان از انها به عنوان مصرف مکان استفاده کرد. این مراکز خرید باید به اندازه کافی بزرگ باشند و امکانات تفریحی و اقامتی مورد نیاز را در نزدیکی خود داشتع باشند.

۳: نکته ی بعدی که باید در این زمینه به ان توجه داشت، طراحی این بازارهاست. نمونه های موفق این بازارها را می توان مراکز “وست ادمونتون” کانادا و “مال آف امریکا” مثال زد که البته مالکان انها ایرانی اند ولی از نظر طراحی برای جذب مسافر، اقدامات جالب توجه ایی انجام داده اند.

۳) گردشگری سلامت و درمانی:

با توجه به وضعیت کنونی کشور و روندپیر شدن جمعیت، پس در چند ده ی پیش رو با میزان قابل توجه ایی از افراد مسن روبرو هستیم که با توجه با سن بازنشستگی کشور، این طیف از افراد وقت کافی در اختیار دارند و در سفرهایشان نیاز به موارد خاصی دارند. از انجایی که باید دید استراتژیک در برنامه ریزی هایمان داشته باشیم، و همچنین که برنامه ریزی های امروز شهر، در حداقل ۱۰ سال اینده به نتیجه میرسند، به نظر می رسد که این نوع گردشگری یکی از گزینه های مناسب باشد. در اینجا حوزه گردشگری پزشکی به ۳ زیر مجموعه تقسیم می شود که با توجه به قابلیت های شهرستان لار، فقط دو مورد ان یعنی گردشگری سلامت و درمانی امکان توسعه در شهرستان را دارد. گرشگری سلامت به معنی استفاده از امکانات و جاذبه های طبیعی مثل چشمه های اب گرم یا لجن زار ها با نطارت یک پزشک جهت درمان بیماری های سطحی و پیش گیری از بیماری است. در این زمینه به دلیل داشتن چند چشمه ابگرم در شهرستان (انوه و علی اباد ) می توان از این نوع گردشگری بهره برداری کرد. البته در این مورد، نیاز هست که این چشمه های ابگرم با استاندارد های بین المللی طراحی شوند و امکانات مناسب از نظر اقامت، رستوران و دیگر امکانات در کنار این جاذبه ها فراهم کرد.

گردشگری درمانی نوعی از گردشگری است که مسافر به دلیل بهره بردن از خدمات تخصصی پزشکی و قیمت ارزان تر به این نوع سفر می پردازد. با توجه رشد روزافزون این نوع گردشگری در دنیا و ایران، این گزینه می تواند از گزینه های خوب باشد. با توجه به اینکه اکثر گردشگرانی که با هدف پزشکی و جراحی وارد ایران می شوند، از کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق هستند و با دلیل برقراری پروازهای کافی بین لارستان با این کشور ها، در صورت برنامه ریزی مناسب و تاسیس مراکز فوق تخصصی در شهرستان می تواند به جذب گردشگر به منطقه کمک کند. همچنین به دلیل اینکه مراکز درمانی شهرستان ، با وجود ضعف های فراوان، باز هم موقعیت خوبی به نسبت بقیه شهرستان های جنوب کشور دارد، می توان در قدم اول به جذب گردشگران داخلی از شهرستان های اطراف پرداخت.

در این زمینه اگر بخواهیم به صورت تخصصی و قابل رقابت با سایر کشور ها عمل کنیم، نیاز هست تا مراکز فوق تخصصی در زمینه های مختلف تاسیس شوند(قلب، کبد، چشم و …). همچنین استقرار بیمارستان ها و مراکز درمانی وابسته به تامین اجتماعی در مرحله اول می تواند کمک کند.

۴) اکوتوریسم ( گردشگری طبیعت گردی پایدار)

این نوع گردشگری، به دلیل توجه به محیط زیست، امروزه توجه زیادی به خود جلب کرده. معمولا افرادی که در دسته ی اکوتوریست ها قرار میگیرند افرادی هستند که حرفه ایی سفر می کنند و به فرهنگ جامعه محلی و محیط طبیعی علاقه داردچند و به همین دلیل توقع کمتری دارند. پس در ابتدای توسعه یک منطقه، به دلیل نا کافی بودن امکانات می توان از این نوع گردشگری استفاده کرد و گردشگران را به جامعه جذب کرد.

در این راستا منطقه لارستان به دلیل دارا بودن منابع غنی و بکر زیست محیطی مثل منطقه حفاظت شده هرمود، دریاچه هیرم، غار بنوو و دیگر مناطق شهرستان، می توان از این نوع گردشگری بهره برد. البته در این زمینه توجه به پایداری زیست محیطی بسیار حائز اهمیت بوده و نباید حتی کوچکترین تاثیری روی محیط زیست و اکوسیستم زندگی جانوران گذاشته شود. به همین دلیل نیاز به نیروهای متخصص بوده و حتما باید با برنامه ریزی مناسب اقدام شود.

۵)گردشگری رویداد ها

گردشگری رویدادها به معنی برگزاری یک رویداد، جشنواره، نمایشگاه، کنفرانس و … در سطح ملی و بین المللی است که باعث جذب گردشگر از سایر نقاط به منطقه می شود.

این نوع گردشگری برای معرفی منطقه به کشور و دیگر کشور ها بسیار مفید بوده و باعث شناسانده شدن منطقه می شود. از دیگر کاربردهای این نوع گردشگری، جذب گردشگر در فصل هایی است که به دلایلی مسافرت به منطقه کم می شود. این نوع گردشگری برای فصول گرم به دلیل نامساعدبودن اب و هوا می تواند گزینه مناسبی باشد تا در فصول گرم نیز گردشگر وارد منطقه شود. البته این نوع گردشگری امکانات تخصصی بیشتری نیاز داشته(سالن های تخصصی کنفرانس یا سالن های حرفه ایی برای برگزاری نمایشگاه های بین المللی و…).

توصیه های کلی:

۱٫    با توجه به سخنان اخیر استاندار محترم، این نیاز به چشم می خورد تا با طرح های سرمایه گذاری مناسب و قابل توجیه، از سرمایه داران منطقه استفاده کرده تا هم موجبات رشد منطقه فراهم شود هم مزایای مادی و اقتصادی برای سرمایه گذاران فراهم شود.

۲٫    با توجه به سیاست اتاق بازرگانی استان جهت فراهم کردن زمینه برای ورود سرمایه گذاران و گروههای تخصصی اروپایی به منطقه، می توان از وجود سرمایه گذاران و نیروهای متخصص در جهت توسعه منطقه بهره برد.

۳٫    باید برنامه های توسعه جهانگردی, در راستا و هماهنگ با برنامه های توسعه ایی منطقه باشند تا بتوانند با هم افزایی به توسعه یکدیگر کمک کنند

۴٫    برای موفقیت هر برنامه ایی، به خصوص گردشگری که با بطن جامعه در ارتباط است، موافقت و همراهی مردم بومی ضروری است. از این رو اماده سازی مردم و اگاه کردن انها از مزایا و پیامد های گردشگری قبل از شروع برنامه ها ضروری است. همچنین در برنامه ریزی بهتر است رویکرد جامعه محور لحاظ شود و مردم محلی با روشه هایی که در این زمینه مطرح است، وارد فرایند برنامه ریزی شوند تا به دنبال ان از برنامه های توسعه ایی منطقه حمایت کنند.

۵٫    برای هر مقصد گردشگری، شناخته شدن و مطرح شدن در بین گردشگران(چه داخلی چه حارجی) بسیار مهم است. از این رو باید با برنامه ریزی مناسب و با استفاده متخصص بازاریابی، کمپین های تبلیغاتی برای معرفی شهر طراحی کرد و یک گروه در یک دوره حداقل ۲ ساله به طور مداوم روی معرفی و بازاریابی شهر در مجامع مختلف مجازی یا واقعی فعالیت کنند.

۶٫    باید در نظر داشت که نمی توان بدون داشتن پیش نیازها و امکانات مورد نیاز گردشگران تبلیغ کرد، پس باید در کنار تبلیغ و شناساندن شهر، به ایجاد تسهیلات و امکانات مورد نیاز پرداخت.

عنایت یزدان پناه – کارشناس ارشد  مدیریت جهانگردی – گرایش بازاریابی