کارگردان لارستانی مستند نقابدارها:” نقابدارها از جنگ ترکیبی علیه ایران پرده برداشته است؛‌ حتما موضوعات بومی لار را نیز بررسی خواهم کرد”

شاید  مستند “نقابدارها” را که از شبکه های افق،‌ ۴ و شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شده را دیده باشید. مستندی که به حوادث روزهای  اخیر جامعه ایران و نقش مراکز سایبری در جنگ های ترکیبی اشاره دارد و اتفاقا بازخوردهای خوبی هم  بین مخاطبان داشته است. میلادلارستان در گفتگویی “‌محسن سلیم”‌ کارگردان لارستانی این مستند به فعالیت های وی در خصوص مستند مذکور،‌ برنامه های آتی و همچنین رویکرد ساخت مستندهایی در خصوص لارستان پرداخته است:

 ۱)  لطفا خود را معرفی نموده و رشته تحصیلی خود را نیز بیان نمایید. شغل فعلی شما چیست؟

با سلام من محسن سلیم هستم دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی گرایش مدیریت رسانه در دانشگاه سوره تهران. شغل فعلی من مستندسازی است ولی کم و بیش کارهای مختلفی که مهارتش را داشته باشم مانند تدوین تیزر و فیلم کوتاه یا طراحی پوستر و موارد دیگر هم انجام می‌دهم.

۲)  اخیرا مستندی به کارگردانی شما با عنوان «نقابدارها» در شبکه ۴ منتشر شد. از این مستند و نحوه تهیه آن بیشتر برایمان بگویید.

البته اولین پخش تلویزیونی مستند نقابدارها از شبکه افق بود ولی بعدا شبکه خبر و شبکه چهار هم این مستند را پخش کردند. این مستند از اواخر پارسال شروع شد و به همراه تهیه کننده که یکی از دوستانم هستند، پژوهش‌های اولیه و جمع‌آوری آرشیو انجام شد. همان زمان هم به یک نسخه اولیه رسیدیم منتها به دلیل مشغله‌ای که برای من پیش آمد و درگیر پروژه دیگری شدم، چند ماهی کار متوقف شد. تا اینکه ناآرامی‌های اخیر موجب شد که مجددا کار را پیگیری کنیم و به سرانجام برسانیم.

۳) در خصوص جنگ ترکیبی و اهمیت فضای سایبری کمی بیشتر توضیح دهید.
برخی افراد اصلا قبول ندارند که ایران در یک جنگ قرار دارد و با شنیدن کلمه «دشمن»، گوینده را به داشتن توهم توطئه متهم می‌کنند. چه بپذیریم و چه نپذیریم، این یک واقعیت است که دشمنی با کشور ما وجود دارد و شاید آغاز آن به دوران دکتر مصدق و ملی شدن صنعت نفت برگردد. چرا که آن نهضت پرچم استقلال طلبی داشت و طبیعی بود آنهایی که ایران را وابسته می‌خواستند، با کشور دشمن شوند و از آن حرکت جلوگیری کنند. انقلاب اسلامی که پیروز شد اصلا «استقلال» را یکی از شعارهای اصلی خود قرار داد و طبیعی بود که دشمنی‌هایی که از چند دهه پیش در جریان بوده، ادامه پیدا کند که جنگ تحمیلی، تهاجم فرهنگی و تحریم های اقتصادی از نمونه های بارز آن است.

اما امروزه و در عصر ارتباطات که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به شکل گسترده‌ای خودنمایی می‌کنند، شاهد نوع دیگری از دشمنی‌ها هستیم که به انواع قبلی اضافه شده و باعث شده، مجموعه‌ی جنگی که علیه ایران به راه افتاده است را یک «جنگ ترکیبی» بنامیم. جنگی که دیگر شبیه گذشته، با لشکر کشی و علملیات نظامی انجام نمی‌شود. بلکه با چهره‌ای شیک و اتوکشیده و کاملا نرم و نامحسوس، بر تغییر نگرش‌ها و دستکاری ذهن‌ها متمرکز شده است.

۴)  موضوع مستند شما هم به موضوع فوق اشاره داشته است. در این خصوص هم توضیحاتی بیشتر ارانه نمایید. اینکه مستند به روایت چه موضوعاتی پرداخته است؟

مستند نقابدارها به گوشه‌ای از این جبهه جدید تشکیل شده در مقابله با ایران پرداخته است. این مستند ابتدا مراکز سایبری منافقین در آلبانی و مرکز اعتدال در عربستان را معرفی می‌کند و در ادامه به چند مصداق فعالیت‌های مخرب آنان در کشورهای لبنان، عراق و ایران می‌پردازد. این مستند به نوعی نشان می‌دهد که چگونه ربات‌ها و ترول‌های مجازی می‌توانند با عملیات سایبری، مانند مگس بر روی زخم بنشینند و از گسل‌های اجتماعی سوء استفاده کنند و شکاف های بالقوه‌ای که در جوامع وجود دارند را بالفعل کنند و مروج ناامنی و خشونت باشند.

البته مستند در پایان به ناآرامی‌های اخیر در ایران هم اشاره‌ای دارد و نقش فضای مجازی و عملیات سایبری رادر ماجرای فوت خانم مهسا امینی را بررسی می‌کند. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که ما تقریبا در هیچ کجای این مستند از منابع داخلی استفاده نکردیم و همه‌ی گزارش ها و خبرها مربوط به منابع معتبر خارجی هستند.

۵)  چندمین کار مستندی و فیلم شماست که اجازه انتشار یافته است؟
بنده قبلا مستند کوتاه و آیتم‌هایی را ساخته‌ام؛ اما این مستند دومین کار من محسوب می‌شود که منتشر شده است. کار اول من مستند «غرب دور شرق نزدیک» بود که پارسال از شبکه سه پخش شد و تهیه کنندگی آن را به عهده داشتم. مستند «نقابدارها» نیز کار دوم است و این بار در مقام کارگردان.

۶) نحوه فعالیت شما در این مستند چگونه بوده است؟
ذکر این نکته را لازم می‌دانم که در عرصه مستندسازی، نقش عوامل کاملا خط کشی شده و جدا از هم نیست. شبیه فوتبال نیست که دفاع راست، سمت چپ زمین بازی نکند! مستندسازی مانند فوتسال است که همه‌ی بازیکن‌ها در همه پست‌ها باید بتوانند بازی کنند. به همین خاطر نمی‌توان چندان نقش‌ها را تفکیک کرد. مثلا نقش من در این مستند تدوین و کارگردانی کار بوده است؛ اما تا حدی امور نویسندگی، پژوهش و آرشیویابی را نیز انجام داده‌ام.

۷) به نظرتان استقبال چگونه بوده است؟
میزان استقبال از مستند را مخاطبان باید بگویند، اما تا جایی که خود من بازخورد گرفته‌ام از مستند راضی بودند و ما را تشویق کرده‌اند. نظر شخصی من این است که گرچه تعریف و تمجید ها قوت قلب است و انسان را در ادامه مسیر دلگرم می‌کند، اما برای رشد کردن نباید به آنها بسنده کرد و باید بیشتر نظرات مخالف را شنید تا بتوانیم ایرادات را شناسایی و در کارهای بعدی برطرف کنیم.

۸) آیا برنامه اکران مستند مذکور د شهر لار را نیز در دستور کار دارید؟
اکران سیار این مستند خصوصا اکران‌های دانشگاهی آغاز شده و ما اطلاعیه آن را منتشر کردیم. در شهر لار هم حتما این امکان وجود دارد که برنامه اکران برگزار شود. اتفاقا یک جلسه اکران در دبیرستان نمونه دولتی شهید نصیری داشتیم که جلسه خوبی هم بود. خوب است که فعالان فرهنگی و نخبگان به بهانه اکران این مستند باب گفتگو را باز کنند و با روشنگری‌های خود شبهات ذهنی مردم را برطرف کنند. بنده هم در خدمت عزیزان هستم.

۹) برنامه آتی شما چیست و آیا در حوزه لار و منطقه هم مستند خواهید ساخت؟
من معتقدم نخبگان و عموم مردم، باید نقش خود را در پیشرفت ایران اسلامی پیدا کنند و به دنبال پرکردن خلأها باشند. در عرصه مستندسازی نیز بیشتر به دنبال حرف‌های گفته نشده و آسیب شناسی و رفع مشکلات هستم و حتما موضوعات بومی لار و منطقه را نیز بررسی خواهم کرد. اتفاقا تا جایی که من خبر دارم کارهای خوبی هم انجام شده و دارد می‌شود. در زمینه تولیدات تصویری به طور عام، ظرفیت‌های زیادی در لار وجود دارد. امیدوارم بتوانیم این زمینه شغلی را رونق دهیم و با توانمندسازی افراد علاقه‌مند در آینده، شاهد ظهور گروه‌های قوی مستندسازی در شهرستان باشیم. ان شاءالله با تلاش و استعانت از خداوند، این توفیق نصیب همه ما بشود تا وظایف و تکالیف خود را به درستی انجام دهیم.