به دنبال مدال طلای کشوری بودم و رضایت کامل ندارم؛ هنوز راه درازی در استفاده درست از نخبگان داریم؛ امیدوارم طبق فرمایشات رهبری، شخص مفیدی برای وطنم باشم

محمد پارسا پروین دانش آموز  ۱۷ ساله  کلاس دوازدهم رشته ریاضی فیزیک در دبیرستان شهید بهشتی لارستان می باشد. دانش آموزی که در المپیاد کامپیوتر امسال موفق به کسب مدال نقره کشوری در بین تعداد قابل توجه شرکت کنندگان این رقابت ها شد. ضمن تبریک و خدا قوت به وی، ماحصل گفتگوی ما با این نوجوان اینده دار منطقه را در ادامه بخوانید.

کمی در خصوص المپیاد و مراحل شرکت در آن برایمان بگویید.

المپیاد یک رقابت دانش آموزی است که هر ساله در ۷ رشته اصلی و چندین رشته فرعی برگزار می شود، با توجه به اینکه دانش من درباره رشته های فرعی المپیاد بسیار جزئی است، تنها به بیان نکاتی درباره رشته های اصلی می پردازم. المپیاد هفت رشته اصلی دارد که عبارتند از ریاضی، کامپیوتر، فیزیک، شیمی، زیست، نجوم و ادبی که هر کدام از این المپیاد ها در سه مرحله برگزار می شوند.

مرحله اول که معمولا در بهمن ماه برگزار می شود اغلب به شکل امتحان های تستی است و دانشی در حد مدرسه و متوسط برای قبولی در این المپیاد ها کافی است (به طور مثال در المپیاد کامپیوتر از ده هزار شرکت کننده تقریبی مرحله اول، هزار نفر پذیرفته می شوند)
در مرحله دوم که مهمترین مرحله المپیادها است، سوالات بسیار فراتری از سطح مدرسه قرار دارند. تعداد قبولی های هر رشته (به غیر از ریاضی که ۶۰ نفر قبولی دارد) ۴۰ نفر است.

این ۴۰ نفر در دوره ای موسوم به دوره چهل یا دوره تابستان شرکت می کنند که هرساله از اواسط تیر شروع و تا اوایل شهریور به پایان میرسد. در پایان این ۴۰ نفر در آزمون های نهایی دوره شرکت می کنند و با توجه به نمره افراد، مدال های طلا، نقره و برنز توزیع می شود. در المپیاد کامپیوتر ۸ مدال طلا، ۱۶ نقره و ۱۶ برنز پخش می شود.

تعداد شرکت کنندگان در المپیاد چند نفر بوده و از کجاها بوده اند؟ سطح رقابت چگونه بوده است؟

هر چند که جامعه آماری هر المپیاد متفاوت است، اما برای مثال برآورد می شود که هرساله ۱۰ هزار نفر در المپیاد کامپیوتر شرکت کنند. این شرکت کنندگان غالبا از تهران و غالبا از دبیرستان علامه حلی ۱ هستند. بعد از آن دبیرستان های انرژی اتمی، سلام و مراکز سمپاد شهرهایی مثل مشهد، تبریز، شیراز، کرج، اصفهان و … نیز حضور پررنگی در المپیاد ها دارند (به عنوان مثال امسال از ۵۲ نفر شرکت کننده دوره تابستان، ۳۸ نفر از تهران و ۲۴ نفر از دبیرستان حلی ۱ بودند).

از نحوه آزمون (سختی و آسانی) و تئوری و عملی آن لطفا توضیحاتی بفرمایید

آزمون ها در مرحله یک بسیار ساده هستند (مخصوصا در المپیاد کامپیوتر) و به صورت سوالات پنج گزینه ای مطرح می شوند. در مرحله دوم، آزمون در دو روز برگزار می شود که روز اول آن تستی پنج گزینه ای و روز دوم آن تنها ۴ سوال تشریحی است. (زمان امتحان روز دوم ۵ ساعت است) تا اینجا تمامی سوالات همه تئوری و در واقع سوالات ریاضی هستند.

مرحله دوم المپیاد کامپیوتر خود دو مرحله است و قسمت دوم مرحله دوم این المپیاد در اوایل تیر برگزار می شود. این بخش در دو روز برگزار می شود که محتوای این دو روز هر کدام سه سوال برنامه نویسی است. (در امتحان های برنامه نویسی به هر شرکت کننده یک سیستم مجزا داده می شود و پس از حل سوال باید کد آن سوال نوشته و ارسال شود)

زمان این دو آزمون نیز امسال هر کدام ۴ ساعت بوده است. (همه آزمون های بخش دوم مرحله دو و البته آزمون های نهایی المپیاد ها به طور متمرکز در تهران برگزار می شوند)

آزمون های نهایی دوره تابستان المپیاد کامپیوتر در قالب ۶ آزمون، سه آزمون تئوری و ۳ آزمون عملی برگزار می شود. هر آزمون سه سوال و ۵ ساعت زمان دارد. لازم به ذکر است که عرض کنم آزمون های نهایی این دوره، هم تئوری و هم عملی از دوره پیش بسیار سخت تر بودند. (برای مثال روز ششم که یک آزمون عملی بود، میانگین نمرات ۵۰ از ۳۰۰ است که میانگین بسیار پایینی به حساب می آید)

شما چه مقامی در المپیاد کسب کرده اید؟ آیا انتظار آن را داشتید؟

من هم یکی از کسانی بودم که امسال برای شرکت در دوره تابستان المپیاد کامپیوتر برگزیده شدم و پس از برگزاری امتحان های نهایی دوره، موفق شدم مدال نقره را کسب کنم. البته که هدف اصلی من کسب مدال طلا بود و از این نتیجه به دست آمده کمال رضایت را ندارم .

مراحل بعدی هم برای رتبه های برتر این المپیاد وجود دارد؟

برای کسانی که مدال طلای المپیاد ها را کسب کردند (به جز المپیاد ادبی که مرحله جهانی ندارد) دوره ای تحت عنوان دوره انتخابی تیم برگزار می شود، معمولا نیمی از آنها عضو تیم ملی آن المپیاد می شوند و سپس در دوره آماده سازی تیم شرکت می کنند، در نهایت به المپیاد جهانی اعزام می شوند.

نقش مدرسه و خانواده و معلمان و همچنین تلاش های خودتان چگونه بوده است؟

من در ابتدا از خانواده ام و سپس از مدرسه کمال تشکر را دارم، چون با اینکه المپیاد در شهری مثل لار شناخته شده نیست و شانس موفقیت برای کسانی که در شهر های بزرگ زندگی نمی کنند، در المپیاد بسیار کم است، اما کمال همکاری را با بنده کردند و بسیار از ایشان قدردانم. نمی توان گفت که از تلاش های خودم راضیم (چون به هر حال قادر به کسب مدال طلا نشدم) اما بسیار خوشحالم از اینکه خانواده ای به این خوبی دارم و از اینکه این شانس نسیب من شد تا در چنین مدرسه ای تحصیل کنم.

دوست دارید در آینده چه کاره شوید؟

همانطور که می توان حدس زد، شغلی که در آینده برای خودم در نظر می گیرم، مهندسی کامپیوتر است. البته با توجه به علاقه ای که به سخت افزار دارم، دوست دارم تا در گرایش سخت افزار مهندسی کامپیوتر تحصیل کنم

با توجه به فرمایش های رهبری معظم انقلاب در خصوص رسالت نخبگان در جامعه شما چه وظیفه ای را در قبال جامعه برای خودتان متصور میدانید؟

شاید مورد انتظار نباشد، اما یکی از مهم ترین مسائلی که هنگام شرکت در دوره تابستان، مسئول دوره به ما تاکید می کرد این بود که برنامه ما برای خدمت به کشور پس از اتمام المپیاد چیست؟ در واقع نظر ایشان این بود که با توجه به اینکه همه ما نسبت به ایران مدیونیم، باید تمام تلاش خود را به کار گیریم که با علم خود این دین را ادا کنیم. امیدوارم که حداقل از پس این مسئولیت سربلند بیرون بیایم و بتوانم طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، شخص مفیدی برای وطنم باشم.

 وظیفه جامعه در خصوص شما و سایر نخبگان به نظر شما چیست؟

همانطور که امروزه همه جوامع ارزشی ویژه به نخبگان خود می دهند و آنها را جزء گنجینه های کشورشان به شمار می آورند، ایران نیز باید از این قاعده پیروی کند و سعی کند تا از نخبگان کشور بهترین استفاده را در همه زمینه ها ببرد. متاسفانه من در معاشرت با دوستانم هنگام حضور در دوره تابستان می شنیدم که دغدغه بسیاری بازار کار و آینده شان است و حتی برخی معتقد بودند که با ماندن در ایران ممکن است آنطور که باید به ایشان زمینه برای استفاده از استعداد هایشان داده نشود و لذا مایل به مهاجرت و ترک ایران بودند، این تفکرات نشان می دهد که ما هنوز راه درازی در استفاده بهینه و درست از نخبگانمان داریم.

برنامه مطالعاتی تان چگونه بوده و در این خصوص اگر فردی بخواهد پیشرفت کند چه پیشنهاد و توصیه ای به وی دارید؟

المپیاد رقابتی است که تنها برای افراد محصل در پایه های دهم و یازدهم شرکت در آن میسر است، لذا اغلب شرکت کنندگان در زمان تحصیل در پایه های دهم و یازدهم اقدام به مطالعه می کنند. (البته برخی نیز زودتر و حتی از متوسطه اول مسیر المپیاد را شروع می کنند و به خصوص در در مدارس تهران این امری شایع است)

من هم از زمان ورود به پایه دهم سعی کردم مسیر المپیاد را پیش بگیرم، اما با توجه به نبود دبیر تخصصی المپیاد در لار و فراهم نبودن شرایط، واقعا ممکن نبود که آنطور که باید تمرکز خود را بر روی المپیاد بگذارم. در این مدت به طور میانگین مطالعه من در روز ۵ ساعت بود. البته با وجود این مقدار کم مطالعه نیز، من موفق شدم تا در مراحل اول و بخش اول مرحله دو پذیرفته شوم.

سال یازدهم توانستم در دپارتمان المپیاد فارس عضو شوم. با این عضویت هم معلم المپیاد برای ما فراهم شد (من و ۴ نفر از دوستانم) و هم مکانی در شیراز برای مطالعه ما تدارک دیده شد. در آن زمان مطالعه من بسیار بیشتر بود و روزی نزدیک به ۱۲ ساعت مطالعه می کردم. (البته به دلایلی این مطالعه مستمر نبود و در بازه هایی امکان تمرکز بر روی المپیاد برای من وجود نداشت)

به باقی کسانی که می خواهند مسیر المپیاد را پیش بگیرند و علاقه مند هستند توصیه می کنم که در صورت امکان از متوسطه اول شروع به مطالعه کنند تا سنگینی دروس برایشان کمتر بشود، به طور مستمر مطالعه کنند و سعی کنند دائم به میزان و کیفیت مطالعه شان اضافه کنند. سعی کنند هر هفته چندین آزمون المپیادی بدهند و خود را با آزمون ها محک بزنند، پس از آزمون ها نیز به تحلیل آزمون بپردازند و همه سوالاتی که حل نشده را حل کنند.

توضیحات تکمیلی که مدنظرتان هست بفرمایید

هر چند که المپیاد برای دانش آموزان در شهرهای کوچکی مثل لار مسیر دشوارتری است، اما لازم به ذکر نیست که فرد شرکت کننده در المپیاد علاوه بر دستاورد های مستقیمی مثل مدال المپیاد، دستاورد های غیر مستقیم بسیاری به دست می آورد که حتی از دستاورد های مستقیم نیز با ارزش ترند. با شرکت در المپیاد می توان کاملا مطمئن بود که در آن درسی که شرکت کرده اید توانایی فوق العاده ای به دست خواهید آورد و این توانایی حتی تا مقاطع بالای دانشگاه نیز مهم خواهد بود. علاوه بر این شرکت کننده در المپیاد تقریبا مسیر آینده خود را مشخص کرده و از این بابت نگران نیست.

آیا میلادلارستان را دنبال مینمایید؟ نظرتان در خصوص این رسانه چیست؟

بنده به دلیل شرایط سنی و تحصیلی خود اخبار مربوط به مدارس و کنکور را که از میلاد لارستان بازتاب می شود، دنبال می کنم و بسیار خوشحالم از اینکه شهر لار رسانه ای مانند میلاد لارستان دارد که اخبار لارستان را کاملا پوشش می دهد.