برق و دوگانه ی خواستن یا نخواستن

در روز هایی که عموم جامعه پیگیر اخبار روز های سخت جنگ حزب الله قهرمان با رژیم صهیونی و  مفتخر به قدرت نظامی، موشکی و پدافندی کشور است، اخباری منتشر می شود که بیشتر از این که پیام هشداری به جامعه باشد، خبر از وجود یک تناقض میدهد. تناقضی که به نظر می رسد با وجود ظرفیت های حل آن، اما برای افکار عمومی یک موضوع کاملا تکراری است.

به گزارش خبرنگار میلاد لارستان افکار عمومی بارها از خود پرسیده است که آیا ساخت و پرتاب ماهواره به جو زمین سخت تر است یا ساخت خودروی باکیفیت؟ و یا ساخت موشک و پدافند های فوق پیشرفته سخت تر است یا رفع فلان نیاز داخلی و یا چطور می شود کشوری که تولید کننده و صادر کننده ی نیروگاه های تولید برق است، خود متحمل خاموشی های گاه و بی گاه است؟

نگارنده بنای این را ندارد که موشکافانه هر یک از این تناقضات را پاسخ دهد چرا که اساسا مقایسه ی مشکلات اشتباه است و هر یک می تواند علت های متفاوتی داشته باشد اما بنظر می رسد آن موردی که بین همه ی مشکلات مشترک باشد، «خواستن» برای حل آن مشکل است.

بصورت خاص درمورد کمبود برق که به تازگی شاهد خاموشی ها در زمستان هم هستیم، نقش «خواستن» و «برنامه» برای رفع نیاز، پررنگ تر دیده می شود.

خبرگزاری فارس در تاریخ ۱۴ آبان گزارشی را منتشر کرده و مدعی بحرانی شدن ذخایر سوخت ( گازوئیل ) نیروگاه های برق کشور شد.  آن گزارش همچنین خبر از هشدار های مکرر به مسئولین مربوطه داد و خواستار اقدام فوری برای جلوگیری از خاموشی های مکرر گردید. از انتشار این گزارش که با واکنش های مستقیم و غیر مستقیم از سوی برخی اعضای هیئت دولت روبه‌رو شد، دیری نپایید که با خبر انتشار برنامه های خاموشی، موضوع در اذهان عموم جامعه تایید شد. اما در کمال تعجب سخنگوی هیئت دولت علت اصلی خاموشی ها را  منع استفاده از سوخت مازوت اعلام کرد. این در حالیست که تنها سه نیروگاه برای تولید برق به سوخت مازوت وابسته هستند که در بالا ترین حد ظرفیت تولید، کمتر از پنج تا ده درصد برق شبکه را تامین می کنند.

همچنین خبرگزاری فارس در گزارشی دیگر به نقل از معاون سابق رئیس‌جمهور دکتر منظور نوشت: ذخیره‌سازی سوخت مایع ( گازوئیل ) کافی می‌توانست از خاموشی برنامه‌ریزی شده جلوگیری کند.

سال ۱۴۰۰ زمانی که ذخیره نیروگاه‌ها به کمتر از ۱.۷ میلیارد لیتر رسیده بود، ذخایر با برنامه‌ریزی منظم ۱.۱ میلیارد لیتر افزایش یافت تا هم مصرف مازوت نسبت به ابتدای دهه نود ۶۰ درصد کمتر شود و هم خاموشی خانگی اتفاق نیفتد.

اما در سال جاری ذخیره ۱.۸ میلیارد لیتر ابتدای شهریور در آبان به ۱.۲ میلیارد لیتر تقلیل یافت و دولت هم دوگانه «تنفس سم» و «خاموشی منظم» را مطرح می کند.

در موضعی مشابه سید اسماعیل حسینی – عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در برنامه ی جهان ارا که بصورت زنده در شامگاه دوشنبه ۲۱ آبان از شبکه ی افق سیما پخش شد گفت: حدود چهار درصد برق ایران از طریق مازوت‌سوزی تولید می‌شود بنابر این حتی اگر مازوت هم مصرف کنیم در نهایت دو هزار مگاوات اضافه تولید خواهیم داشت که باز هم این ناترازی وجود دارد؛ دوگانه‌سازی با این موضوع که یا باید مازوت سوزانده شود یا برق قطع شود درست نیست.

پارسال مخازن سوخت در ایران بالای ۸۰ درصد تکمیل بودند ولی امسال این رقم به ۴۰ درصد رسیده که یکی از دلایل آن گرمای هوا در تابستان و مصرف این سوخت بوده است؛ دلیل دیگر مصرف بالای گاز در ایران است که موجب کاهش تزریق به نیروگاه‌ها شده آن هم در حالیکه اگر سوخت کافی به آنها برسد با ناترازی مواجه نیستیم.

طبیعی است که افکار عمومی این سوال را از خود و جامعه بپرسد چطور می شود با توجه به تجربه سال های گذشته و هشدار های مکرر، همچنان وضعیت تولید برق کشور بحرانی باشد؟ کشوری که در گذشته ی نه چندان دور در پاییز و زمستان صادر کننده ی برق بوده، چرا امسال با بحران سوخت نیروگاه های برق دست و پنجه نرم می کند؟ آیا افرادی در بدنه ی دولت در شرایطی که کشور مستقیم با دشمن خود مواجهه دارد، از این ترک فعلها منظوری دارند؟