میلاد لارستان: برخلاف قلعه اژدها پیکر که همه ما با آن آشنا هستیم و بارها از آن بازدید کرده ایم؛ قلعه لارین با وجود قدمت بیشتر نسبت به اژدها پیکر،…
میلاد لارستان: برخلاف قلعه اژدها پیکر که همه ما با آن آشنا هستیم و بارها از آن بازدید کرده ایم؛ قلعه لارین با وجود قدمت بیشتر نسبت به اژدها پیکر، بسیار مهجور و ناشناخته مانده است به طوری که حتی در تاریخ مفصل لارستان ازآن با عنوان قلعه قدمگاه یاد شده است! احتمالا ذکر نام قدمگاه برای این قلعه به دلیل آشنایی بیشتر مردم با قدمگاه بوده است والا پر واضح است این قلعه ای که تاریخ ساختش به اواخر ساسانیان بر میگردد، محال ممکن است دارای چنین نامی بوده باشد.
این قلعه در شمالغربی مرکز شهر قدیم لار واقع شده است و توسط بستر رودخانه وروند ( بروند) از قلعه اژدها پیکر جدا می شود. شهر لار به دلیل قرارگیری در مسیر راههای کاروانی از شیراز به سمت بندرعباس و خلیج فارس دارای موقعیت استراتژیک منحصر بفردی بوده است؛ به همین دلیل دو قلعه مستحکم نظامی (قلعه اژدهاپیکر و قلعه لارین) وظیفه حفظ و حراست و برقراری امنیت در ورودی شهر از سمت شیراز و خود شهر را برعهده داشته اند.
قدمت این قلعه با توجه به سفال های شکسته که به طرز عجیبی سالم باقی مانده اند به اواخر دوران ساسانیان باز می گردد. بر طبق شواهد چندین بار تعمیر شده است و تاریخ توسعه تاسیسات آن به دوران قبل از مغول می رسد. مشکل بتوان گفت تا چه زمانی این قلعه دارای سکنه بوده است اما لارین در طول تاریخ پرافتخار لارستان هیچ گاه به طور کامل تسخیر نشده است تا این که در دوران صفویه و با تسلط کامل این حکومت بر لارستان، به نظر می رسد بیشترین قسمت این قلعه منهدم و تسخیر شده باشد.
قلعه بر روی محوطه وسیع و مرتفعی که از سه طرف( به جز سمت شمالی) دارای شیب بسیار تند به سمت شهر است قرار دارد. طول آن از شمال به سمت جنوب تقریبا ۵۰۰ متر و از شرق به سمت غرب حدود ۲۵۰ متر و دارای ارتفاع ۲۰۰ متری از سطح شهر بوده است. در حال حاضر بقایای قصری صلیبی شکل با حیاط سنگفرش شده ، برج و بارو های متعدد، یکی دو آب انبار و احتمالا مخزن مستطیل شکل آب و چند بنای دیگر که به طور مسلم نمی توان کاربری آنها را تعیین کرد، وجود دارد.
امروزه فقط قسمت زیرین این قلعه که به قدمگاه حضرت علی (ع) شهرت دارد (در تاریخ مفصل لارستان اشاره ای به نام قدمگاه و نحوه کاربری آن نشده است و فقط گفته شده امامزاده کوچکی در این محوطه قرار دارد که به احتمال زیاد مقصود و منظور از این امامزاده، همان قدمگاه است)، مورد توجه مردم شهر است. حتی بسیاری از وجود چنین قلعه ای بر فراز قدمگاه اطلاع هم ندارند. البته در کمرکش کوه بقایای دیوارهای مستحکم لارین به وضوح قابل رویت است اما به دلیل جاده پر شیب آن، کمتر کسی به بالای کوه عزیمت می کند تا بقایای لارین را که تماما از سنگ ساخته شده است ببیند.
هدف از نوشته بالا که الهام گرفته از تاریخ مفصل لارستان است، آشنایی مردم لارستان بزرگ با این قلعه فراموش شده است. هر چند چیز زیادی از این قلعه باقی نمانده است، اما دیدن بقایای آن نیز خالی از لطف نیست چرا که خداوند در جای جای قرآن کریم مردم را به گشت و گذار در زمین و عبرت آموزی از پیشینیان دعوت می کند.
نگارنده: ابوذر سوری، کارشناس ارشد مدیریت و برنامه ریزی جهانگردی
باسلام و احترام خدمت مدیدیت سایت میلاد لارستان و سپاس از جناب اقای ابوذر. صوری بازت تهیه مطلب زیبایشان.
مطلبی درباره قلعه قدمگاه
در سال ۱۱۷۸ه.ق صادق خان زند از طرف کریم خان به لار لشکرکشی نمود. نصیرخان لاری به نارین قلعه یا همان قلعه قدمگاه پناه بود. شبی دو تن از سپاهیان نصیرخان به وی خیانت نموده و راه ورود به قلعه را به صادق خان زند گفتند وی توانست در تاریکی شب قلعه را فتح و به اتش بکشاند.
نصیرخان از طریق راه مخفی زیرزمینی به قلعه اژدهاپیکر پناه بود و پس از یک ماه قلعه داری با اتمام اب تسلیم سپاهیان زند شد و به شیراز منتقل شد.
پس از یکسال نصیرخان در راه بازگشت به لار توسط کدخدای بریز و به امر کریم خان زند به قتل رسید.
این قلعه توسط مظفرالدین شبانکاره پادشاه کوره دارابجرد فارس در حدود قرن پنجم ساخته شده است.
با سلام خدمت دو بزرگواری که در ذیل نوشته بنده نظر داده اند….اگر ممکن است لطفا منبع و ماخذ نظراتتون هم درج نمایید. سپاسگزارم
باسلام و احترام.
کتاب تاریخ تحولات سیاسی لارستان از سقوط صفویه تا استقرار قاجاریه اثر دکتر بهزاد مریدی و رسول احمدلو.
در این اثر مفصل به کشمکش خاندان نصیرخان لاری و حکومت زندیه و چگونگی فتح قلعه پرداخته شده است
سپاسگزارم
سلام ازاینکه به این اثر تاریخی بها داده اید سپاسگزارم بنده درحمین محله قدمگاه متولد شده ام وازاینکه این اثر مهم درحال نابودی است بسیار ناراحتم اگرکسی مایل به باز سازی آنها باشد بنده میتوانم باآنها همکاری نمایم مقداری از آثار دفن شده والان مشخص نیست