نقدی بر دیدگاه مجلسیان نسبت به کمیسیون فرهنگی مجلس

نمایی دیگر از مظلومیت «فرهنگ» در افق «تصمیم‌سازان»

براساس پیش‌بینی‌ها تنها چهار نفر در کمیسیون فرهنگی ثبت‌نام کردند. سه نفر از ثبت نام‌کنندگان اعضای سابق این کمیسیون بودند.

به گزارش میلاد لارستان به نقل از خبرگزاری تسنیم، در روزهای نخستین هفته، اسامی نمایندگان عضو کمیسیونهای تخصصی و کمیسیون اصل نود قانون اساسی توسط شعب پانزده گانه مجلس دهم اعلام شد. در این میان کمیسیون فرهنگی با ثبت‌نام چهار نماینده شامل نصرالله پژمان‌فر، احمد سالک کاشانی، جمشید جعفرپور و احمد مازنی کمترین درخواست عضویت از سوی منتخبان مجلس دهم را داشته‌ است. این درحالی‌ است که کمیسیونهای امنیت ملی و سیاست خارجی با ۳۸ متقاضی، کمیسیون صنایع و معادن با ۳۲ متقاضی و کمیسیون برنامه و بودجه با ۳۱ متقاضی همچون ادوار گذشته بیشترین متقاضیان را داشته‌اند.

در گذشته اعضای کمیسیون فرهنگی – از جمله کمیسیون فرهنگی مجلس نهم – همواره مورد انتقاد هنرمندان، فعالان فرهنگی و حتی برخی دستگاه‌های فرهنگی قرار گرفته‌اند. بیانات رهبری در دیدار رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی  نیز فصل الخطابی است بر عرصه جامانده از قافله کمیسیون فرهنگی و کم‌کاری که به «ولنگاری» تشبیه شده است.

صبح یکشنبه، ۱۶ خرداد،  رهبری با جدیت همیشگی در باب مسائل فرهنگی و دغدغه اصلی و همیشگیشان فرمودند: «در موضوع فرهنگ نوعی ولنگاری و بی‌اهتمامی در دستگاه‌های فرهنگی به چشم می‌خورد؛ زیرا در تولید کالای فرهنگی مفید و جلوگیری از تولید کالای فرهنگی مضر، کوتاهیهایی انجام می‌شود.» همچنین در جمله دیگری بیان کردند «فرهنگ در بلند مدت از اقتصاد هم مهمتر است.»

کمیسیون فرهنگی در واقع جایی است بیشتر شبیه حیات خلوت مجلس تا عرصه پر هیجان و پر برخورد فرهنگ؛ آنچه از آن انتظار داریم.

آنچه در بیانات رهبری با کلید‌واژه «ولنگاری فرهنگی» برجسته می‌شود خوشبختانه با یک گزاره پیرو همراه است تا مانع از اما و اگرهای بعدی شود.  رهبری با بیان «بی‌اهتمامی در دستگاه‌های فرهنگی» هدف از گفتارشان را در بعد کوچکتر متوجه کمیسیون فرهنگی مجلس و در بعد وسیع‌تری کل جمع حاضر قرار داده‌اند که نه تنها برنامه‌ای برای فرهنگ کشور ندارند؛ بلکه اهتمامی برای پیش بردن برنامه‌های فرهنگی نیز ندارند.

در یک مصاحبه تصویری پخش شده در تلویزیون در جمع منتخبان مردم،  نماینده‌ای در پاسخ به این سوال که چرا برای برخی از کمیسیونها سر و دست نمی‌شکنند، این پاسخ شنیده می‌شود: بالاخره برخی می‌توانند در کمیسیونی بهتر خدمت کنند یا در آن موضوع «استفاده» کنند. واژه «استفاده» به مراتب بیشتر از واژه خدمت به چشم می‌آید. این واژه ذهن هر مخاطبی را به این سمت می‌کشاند که اگر بودجه دستگاههای فرهنگی کشور، هم‌پای بودجه بخش صنعت یا نفت و انرژی بود، استقبال به همین منوال می‌بود؟

جواب سؤال روشن است: خیر. کمیسیون فرهنگی مجلس در ایامی که مقام معظم رهبری نسبت به گسترش زبان انگلیسی احساس خطر کردند و آن را علناً بیان نمودند؛ حتی برای تغییر در عناوین فرنگی چون کمیسیون نیز تلاشی نکردند.

حال بماند که دیگر نمایندگان به فرهنگ چه نگاهی دارند. البته در یک گشت و گذار در خبرها و مصاحبه‌ها پس از باینات رهبری اظهارنظرهای منتشر شده است.

برای مثال یک نماینده در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما درباره فرهنگ تنها به گفتن «بحث مهم‌تر، بحث فرهنگ بود زیرا فرهنگ زیر بنای اقتصاد، ‌سیاست و دیگر موارد است» بسنده کرده است. وی در کمیسیون اقتصادی مجلس نهم عضو بوده و هم اکنون برای بار دیگر خواهان حضور در این کمیسیون است.

از آنجا که مشت نمونه خروار است، باید گفت ادبیات و گفتمان حاکم بر فضای مجلس در مبحث فرهنگ همین است: فرهنگ زیربنای همه چیز است؛ ولی… .

نمایندگانی که نمی‌دانند بر پرده سینما چه فیلمی است. نمایندگانی که اگر قصد دیدن تئاتری داشته باشند، جز تالار وحدت نشانی دیگری نمی‌شناسند. نمایندگانی که کتاب برایشان تنها در ده روز نمایشگاه کتاب اهمیت پیدا می‌کند. نمایندگانی که فرهنگی‌ترین حرکتشان اهدای هدایا به یک بازیگر است.

باید منتظر ماند تا بازمانده‌های کمیسیونهای اقتصادی و امنیتی مجلس از گلدان خارج شوند و به کمیسیون فرهنگی تبعید شوند و روز از نو و روزی از نو. «ولنگاری فرهنگی» که رهبر معظم انقلاب اسلامی هشدار می‌دهند، نیازمند بررسی و اصلاح است.