خام فروشی، گیاهان دارویی لارستان را باخطر انقراض مواجه کرده است

منطقه گرم و خشک لارستان در جنوب فارس دارای حدود ۵۰ گونه گیاه با ارزش دارویی است اما به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی لارستان همین تعداد اندک نیز به دلیل ادامه برداشت های بی‌رویه و خام فروشی رو به انقراض هستند.

به گزارش میلاد لارستان به نقل از ایرنا، یک کارشناس گیاهان دارویی جهاد کشاورزی لارستان در همین زمینه گفت: بر اساس بررسی های میدانی و تحقیقاتی از سطح مراتع و مزارع شهرستان لارستان هم اینک حدود یک سوم از مجموع گیاهان دارویی موجود در منطقه رو به انقراض هستند که باید با برنامه ریزی و اجرای طرح های احیا و کشت های جایگزین مانع از بروز این بحران شد.

عالیه سادات رفعت حقیقی اظهار داشت: برخی گیاهان دارویی شامل آویشن کوهی، انار شیطان ، مور خشک و مور تلخ ، مریم گلی و حتی گیاه پر مصرف و با ارزش آنغوزه به شدت رو به کاهش و انقراض در منطقه هستند.

این کارشناس گیاهان دارویی افزود: همچنین از دیگر دلایل اصلی کاهش و انقراض گیاهان دارویی لارستان نبود صنایع تبدیلی و فراوری به خصوص برای گیاه ارزشمند و پرکاربرد آنغوزه است که سالانه چند تن از عصاره این گیاه به صورت خام به شهرستان ها و استان های دیگر و از آنجا به برخی کشورها از جمله هند صادر می شود.

خشکسالی چالشی مضاعف

رفعت حقیقی ادامه داد: البته برخی مشکلات و دلایل دیگر همچون بروز خشکسالی های اخیر و حتی عدم وجود آب و خاک مرغوب در از بین رفتن این گونه های گیاهی نیز نقش دارند؛ چون ضرورت و نیاز مبرم گیاه دارویی آب و خاک مناسب است.

وی بیان کرد: از سرمایه گذاران و حتی باغداران و کشاورزانی که دارای آب با کیفیت و یا زمین مناسب کشاورزی و مرتعی هستند دعوت می کنیم که با احیا و کاشت گیاهان دارویی در منطقه علاوه بر سود اقتصادی از خطر انقراض برخی از این گونه ها جلوگیری کنند.

رفعت حقیقی افزود: همچنین تاکنون محصولاتی که از گیاهان دارویی منطقه لارستان تهیه شده از مراتع و کوهپایه‌ها بوده و از سوی جوامع روستایی و محلی جمع آوری و به بازار عرضه می شد که در سالی های اخیر با هماهنگی و تعامل منابع طبیعی و جهاد کشاورزی لارستان تا حدودی روند کاشت و احیا و حتی برداشت این گونه ها نیز ساماندهی شده است.

وی ابراز داشت: در سال های اخیر همچنین با کار تحقیقاتی و میدانی و الگوبرداری های علمی حدود ۲۰ گونه گیاه دارویی که سازگاری بیشتر با آب و هوای منطقه داشته اند شناسایی کردیم و با همکاری انجمن های زیست محیطی و منابع طبیعی اقدام به کاشت و احیای برخی گونه های جایگزین کردیم.

وی با اشاره به ضرورت احیا و کاشت بذر گیاهان کمیاب و در معرض انقراض عرصه‌های مرتعی و جنگلی در منطقه لارستان با همکاری جوامع محلی و انجمن های زیست محیطی، گفت: اجرای این طرح ها علاوه بر جلوگیری از فرسایش خاک و هدر رفت آب همچنین بهبود، اصلاح و تقویت مراتع را به دنبال خواهد داشت.

عملیات بذرکاری ۶۵۰۰ هکتار گیاه دارویی در کوه های لارستان

کارشناس مسئول حفاظت و بهره برداری منابع طبیعی و آبخیزداری لارستان نیز گفت: عملیات بذرکاری و کشت گیاهان دارویی از نوع آنغوزه ، بادام کوهی، آویشن طی یک سال گذشته تاکنون در بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار از مراتع و همچنین ارتفاعات کوه های این شهرستان انجام شده است.

صابر فرجی اظهار داشت: اداره منابع طبیعی و آبخیزداری لارستان سالانه برای مجریان و انجمن های زیست محیطی و طبیعی در این شهرستان تعهدی در قالب قرارداد برای آنها ایجاد می کند که این مجریان در قبال انجام آن مجوز برداشت و یا فروش گیاهان دارویی نیز دریافت می کنند.

او گفت: به عنوان نمونه برای هر هکتار گیاه آنغوزه ۱۰۰ کیلو بذر نیاز دارد که منابع طبیعی این میزان بذر را که هم اینک در بازار به قیمت حدود ۴۵۰ هزار ریال به فروش می رسد به طور رایگان در اختیار مجریان طرح های احیایی قرار می دهد و البته آنها نیز در قبال این کار مجوز برداشت و فروش این گیاه ارزشمند را دریافت می کنند.

فرجی بیان کرد: سالانه رقمی افزون بر چهار تن گیاه دارویی به ویژه از نوع آنغوزه در سطح شهرستان تولید و البته به صورت خام به فروش و از منطقه خارج می شود.

او با بیان اینکه از هر بوته گیاه دارویی آنغوزه حدودا ۱۰۰ گرم شیرابه نیز برداشت می‌شود، گفت: شیرابه گیاه دارویی آنغوزه به صورت خام از لارستان به شهرهای اطراف و به کشورهای هند و آلمان صادر می شود.

وی با بیان اینکه قیمت هرکیلوگرم شیرابه گیاه آنغوزه نیز بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان به فروش می رسد، گفت: به دلیل خام فروشی و برداشت های بی رویه و چنانچه روند بی آبی و خشکسالی ها نیز ادامه یابد پنج تا ۶ سال آینده این گیاه به طور کامل در سطح منطقه از بین خواهد رفت.

وی گفت: علاوه بر آنغوزه گیاهان دارویی شامل آویشن ، بادام کوهی، زنیان ومورتلخ از جمله گونه های در معرض خطر انقراض در منطقه هستند.

حدود ۱۴هزار هکتار سطح زیر کشت گیاهان دارویی در لارستان

این کارشناس منابع طبیعی لارستان همچنین گفت: سطح زیرکشت گیاهان دارویی که بخش عمده ای از آن شامل گونه با ارزش آنغوزه است در سطح مراتع و ارتفاعات شهرستان بیش از ۱۴ هزار هکتار است.

وی اضافه کرد: حدود ۶ هزار و ۸۶۰ هکتار مربوط به کوه پردیس در ارتفاعات روستای کرمستج لارستان، یک هزار و ۶۱۰ هکتار مربوط به کوه ملک تیر ، یک هزار و ۱۳۳ هکتار کوه آنتن، یک هزار و ۴۰۰ هکتار کوه بهاش و کوه بُن نیز ۲ هزار و ۸۶۰ هکتار را شامل می شود.

از مجموع بیش از یک میلیون و ۲۵۰ هزار هکتار عرصه جنگلی و مرتعی در شهرستان لارستان حدود ۹۰ درصد آنها منابع ملی است.

ف ۱۱۰