سینه زنی یزدی ها در منزل وقفی لاری ها

 وقتی راهی کوچه پس کوچه های بافت تاریخی یزد می شوی و به محله وقت وساعت میرسی از هر کسی بپرسی میداند خانه امام حسینی این روزها غوغای حسینی برپاست واین نقل یکی دوسال و یکی دو دهه نیست، صحبت از صدها سال عرض ارادت و ادب به محضر مقدس اباعبدالله الحسین(علیه السلام) است که نسل به نسل منتقل شده است.

اینکه یزد را حسینیه ایران می نامند ، نقل این یکی دوسال و یکی دو دهه نیست، صحبت از صدها سال عرض ارادت و ادب به محضر مقدس اباعبدالله الحسین(علیه السلام) است که نسل به نسل منتقل می‌شود و هر روز حرارتش در قلوب مومنین دارالعباده شعله‌ورتر می‌شود. سند گواه بر این مدعا، «خانه‌های امام‌حسینی» در یزد است که برخی با قدمت ۲ قرن، توجه یزدی‌ها به عزاداری امام حسین(علیه السلام) را نشان می‌دهد. به سراغ یکی از خانه های امام‌حسینی یزد رفتیم تا مختصری از آن برای شما هم بازگو کنیم.

وقتی قدم زنان وارد بافت تاریخی یزد میشوی و قدم در کوچه‌ای در محله «بازار نو» که با سنگ‌ریزه، فرش شده میگذاری و پس از چند پیچ و خم،  عمارت خانه امام‌حسینی را میبینی که این روزها رخت سیاه برتن کرده است.

 درب چوبی قدیمی این خانه گواه حفظ اصالت معماری این خانه دارد وتابلوی بزرگ بر سر در ورودی خانه : «المالکُ مولانا سَیّدالشُّهداء رُوحی فِداه». جمله اول تابلو بعد از بسم الله هم خواندنی است: «وقف نمود حاج محمد لاری زمین و فرش و مس و خودش و آنچه دارد را بر اباعبدالله»

 نقل شده که حاج محمد لاری از اهالی شهر لار در استان فارس، در عالم خواب سیدالشهداء را دیده و طبق دستوری که از حضرت می‌گیرد به یزد می‌آید و در مکان کنونی که آن زمان به محله «مخزن» معروف بوده، زمینی خریداری و در آن خانه‌ای بنا می‌کند که سه بخش دارد: خانه امام‌حسینی مخصوص عزاداری، خانه متولی که محل سکونت خادم است و آشپزخانه.

 سال اتمام بنا، ۱۲۵۰ هجری قمری ثبت شده و از سال ۱۲۵۲ هجری قمری کامل شده و از همان سال عزاداری در آن شروع می‌شود که به عبارتی می‌شود ۱۸۳ سال قدمت و ۱۸۳ سال روضه‌خوانی اباعبدالله در خانه امام‌حسینی.

 از ۱۸۳ سال پیش تاکنون، به طور پیوسته و بدون وقفه، هر سال از روز اول محرم تا ۱۴ روز و در ماه صفر از اربعین امام حسین(علیه‌السلام) تا ۱۲ روز روضه‌خوانی در این خانه برقرار است و میزبان عزاداران اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام). زمان روضه‌خوانی از حدود ۳ ساعت بعد از نماز ظهر و عصر شروع شده و با اقامه نماز مغرب و عشاء به اتمام می‌رسد.

حیاط خانه اگرچه وسعت چندانی ندارد، با کاشی‌کاری‌های زیبایی تزیین شده است. حوض آبی هم وسط حیاط هست که احتمالاً برای روضه‌خوانی‌ها آبش می‌کنند. خود خانه چند بخش از جمله چایخانه، حیاط، خیمه‌گاه و مسجد دارد. این خانه تعمیراتی نیز داشته است. مسجد آن حدود دو دهه قبل تعمیر شده و ورودی برادران نیز به شکل کنونی تغییر کرده است. اما قسمت خیمه‌گاه بدون هیچ تغییری مرمت و بازسازی شده است. سقف حیاط هم با سقف کاذبی پوشیده شده تا در گرما و سرما عزاداران اذیت نشوند.

 در کتابی از قول مرحوم سید ابوالفضل سعیدی نقل شده که با اینکه روضه‌خوانی در زمان رضاشاه ممنوع بوده، اما عظمت عزاداری‌های خانه امام‌حسینی به گونه‌ای بوده که افسران و نظامیان سواره نظام ارتش از اصفهان اعزام می‌شده‌اند و در میان حضور ژاندارم‌ها عزاداری برپا می‌شده است. بعدها که سخت‌گیری بیشتر شده، عزاداری در زیرزمین خانه امام‌حسینی به صورت غیررسمی ادامه داشته و در آن سال‌های سخت هم عزاداری این خانه قطع نشده است.

 البته  سال هاست که مراسم عزادری در حسینیه ایران به دو دوره محرم و صفر خلاصه نمی‌شودو در طول سال نیز مردم با حضور در این خانه مراسمات مذهبی و دعا و توسل برگزار می‌کنند به خصوص در شب‌های قدر ماه مبارک رمضان.

اما حضور هیئت‌های عزاداری در شب‌های تاسوعا و عاشورا در خانه امام‌حسینی حکایتی دیگر دارد. در این شب‌ها از عزاداران با چایی، قهوه و گاه شربت پذیرایی می‌شود. برخی حاجتمندان نیز برای بردن قهوه این خانه، ظرف‌هایی با خود می‌آورند تا برای بیمارشان شفا ببرند حاکی از اعتقاد مردم به این مراسم دارد.

 در شب‌های هفتم تا دهم محرم، عدس پلو یا آبگوشت در آشپزخانه این مجموعه طبخ و بین مردم توزیع می‌شود. اما ناهار ظهر عاشورا است که حال و هوای دیگری دارد. روز عاشورا خانه امام‌حسینی میزبان هزاران نفر از عزاداران حضرت سیدالشهدا(علیه‌السلام) است. صدها کیلو برنج و گوشت و سایر اقلام مورد نیاز پذیرایی که توسط بانیان ارادتمند اهدا شده‌است، از چند شب قبل برای طبخ در آشپرخانه مجهز خانه امام‌حسینی آماده می‌شود. صدها جوان برای کمک به آشپزها می‌آیند. جایی شنیدم که پذیرایی ظهر عاشورای خانه امام‌حسینی ساعت‌ها به طول می‌انجامد و تقریباً از ساعت ده صبح تا چهار بعد از ظهر صفی طولانی از مشتاقان و معتقدین به کرامت خانه امام‌حسینی تشکیل می‌شود که حاضرند ساعت‌ها روی پا بایستند و اندکی غذای تبرکی را برای خود و خانواده دریافت کنند.

  پیشنهاد می‌کنیم اگر برای عزاداری قصد سفر به حسینیه ایران را دارید  حتماً سری به روضه‌خوانی خانه امام‌حسینی بزنید و از نزدیک شاهد مراسم سنتی و تاریخی عزاداری اباعبدالله در این مکان باشید.

 

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان