دخالت اطرافیان و عدم علاقه مهمترین علل طلاق در سال 95

کارشناسان، دخالت اطرافیان و عدم علاقه، مهم ترین علل طلاق در سال ۹۵ می دانند.

میلاد لارستان: طلاق از مهمترين پديده هاى حيات انسان تلقى مي شود. اين پديده داراى اضلاعى به تعداد تمام جوانب و ابعاد جامعه انسانى است. طلاق در لغت، به معناى رها كردن و آزاد كردن و در اصطلاح ، مى توان گفت: طلاق نوعى گسست و جدايى و اخلال در بنيان هاى اساسى خانواده است كه منجر به جدايى هميشگى مى شود. جديدترين اطلاعات آمارى ايران در مورد طلاق بيانگر افزايش آمار آن است که بیشترین طلاق‌ها در مردان ۲۵ تا ۲۹ ساله و در زنان ۲۰ تا ۲۴ ساله می‌باشد.

طلاق به عنوان يك مسئله اجتماعي مي تواند زمينه بروز بسياري از مسائل و پيامدهاي متفاوت و بعضاً زمينه بروز بسياري از آسيب هاي اجتماعي ديگر در سطوح فردي و سطوح اجتماعي را فراهم آورد. از يك سو اين آثار و پيامدها می تواند عوارضي را براي زنان و مردان و از سوي ديگر براي فرزندان به همراه داشته باشد.

الف) آثار و عوارض منفي طلاق بر زنان مطلّقه

مشكلات اقتصادي و معيشتي، تن دادن به ازدواج هاي موقت و يا خارج از عرف اجتماعي، افسردگي، سرخوردگي و كاهش رضايت از زندگي، پذيرش نقش هاي چندگانه و تعدد نقش ها، روي آوردن به آسيب هايي همچون قتل، خودكشي، اعتياد، فحشا، سرقت، انزوا و اختلال در مناسبات و تعاملات اجتماعي، مشكلات جنسي و روي آوردن به انحرافات جنسي و فساد اخلاقي، مشكلات ناشي از عدم حضانت فرزندان، دلتنگي و از دست دادن  سلامت رواني و جسمي و … از جمله آثار و پيامدهايي است كه زنان مطلقه با آن درگير هستند.

ب) آثار و عوارض منفي طلاق براي مردان

فشارهاي روحي و رواني، ابتلا به انواع آسيب ها مثل اعتياد به مواد مخدر، الكل، اختلافات رفتاري، خودكشي، فحشا و انحرافات جنسي و قرار گرفتن در معرض انواع بيماري هاي عفوني و ويروسي، از دست دادن پيوندها و همبستگي با خانواده، طرد خانوادگي و اختلاف با ساير اعضاي خانواده، تن دادن به ازدواج هاي موقت و ازدواج هاي ثانويه، اختلاف بين فرزندان با همسر در صورت ازدواج مجدد، از جمله آثار و پيامدهاي منفي طلاق براي مردان است.

ج) آثار و عوارض منفي طلاق براي فرزندان

بروز افسردگي در كودكان و نوجوانان، اضطراب، پرخاشگري و عصيان در نوجوانان، حسادت، سوءظن و بدبيني نسبت به ديگران، فرار از منزل، ترك تحصيل و افت تحصيلي، بزهكاري و كجروي هاي اجتماعي  (دزدي، فحشا و (… ازدواج زودرس به ويژه براي دختران، ضعف اعتماد به نفس، اختلال هويت، اعتياد، فقر، ضعف سلامت جسمي و رواني) بي خوابي، سوء تغذيه، بي اشتهایی و يا پرخوري عصبی و…) احساس درماندگي و سرخوردگي، تجربه عقده حقارت ناشي از عدم دسترسي به محيط گرم و عاطفي خانوادگي در مقايسه با ديگران و دروني سازي  عقده هاي منفي و ضد اجتماعي، انزواي اجتماعي، گرايش به انواع انحرافات اجتماعي به جهت ضعف كنترل رفتاري و اخلاقي به وسيله والدين، اجتماع ستيزي و ديگرآزاري و بروز انواع خشونت هاي اجتماعي.

د) عوارض اجتماعي طلاق

گذشته از اعضاي خانواده، آثار و پيامدهاي ناشي از طلاق می تواند اجتماع را تحت تأثير قرار داده و تبعاتي را در جامعه به همراه داشته باشد. افزايش جرائم اجتماعي، تزلزل اجتماعي و عدم ثبات جامعه، فروپاشي خانواده،  به عنوان مهمترين و اولين نهاد اجتماعي پايه، افزايش هزينه هاي اجتماعي براي جلوگيري كنترل جرائم و ناهنجاري ها و انحرافات ناشي از طلاق، افزايش كودكان خياباني و ساير آسيب هاي اجتماعي همچون فرار از منزل، تكدي گري، قتل، خودكشي، اعتياد، قاچاق و … افزايش تعداد زنان خودسرپرست و مشكلات معيشتي، رواني اجتماعي و اخلاقي آنان و ساير نابسامان يهاي شخصيتي، اجتماعي و رفتاري افراد مطلقه و فرزندان آنان از جمله عوارض اجتماعي ناشي از طلاق هستند.

طلاق از دید اسلام

در قرآن نیز توصیه به طلاق نشده و تمام آیات در جهت محدود کردن افراد برای انجام طلاق و ترغیب ایشان به رجوع و بازگشت می‌باشد و اصل بر رفع اختلافات زناشویی گذاشته است. با وجود این طلاق در قرآن کریم، عملی حرام تلقی نشده و چنانچه امید اصلاح و حفظ کانون زناشویی امکان‏پذیر نباشد، استفاده از این روش به رسمیت شناخته شده است. هرچند این روش در آموزه‌های قرآنی برای حل اختلافات خانوادگی همیشه جز آخرین راه‌ها بوده است.

در پايان بايد گفت طلاق يك بيمارى مزمن اجتماعى است كه همانند بيمارى هاى مزمن جسمى عوامل خطر متعددى در وقوع آن دخيل است. خوشبختانه بسيارى از اين عوامل شناخته شده اند، اما  آنها را جدى نمى گيريم و از ابتدا در هيچ ازدواجى به آن فكر نمى كنيم و هنگامى كه زنگ خطر طلاق در گوشهاى مان به صدا در مى آيد نه تنها در بسيارى موارد به فكر درمان بر نمى آييم، بلكه فقط تنها راه درمان را جدايى و طلاق قرار مى دهيم.

لذا با توجه به اهمیت موضوع، به بررسی طلاق در سطح شهرستان و راهکارهای پیشگیری از این پدیده میپردازیم:

در بررسی های به عمل آمده مهم ترین علل طلاق در سال ۹۵ به ترتیب اولویت شامل موارد زیر بوده است:

    دخالت اطرافیان
    عدم علاقه
    اعتیاد و خیانت
    بیکاری
    ازدواج تحمیلی

اداره بهزیستی لارستان در راستای پیشبرد اهداف در زمینه کاهش طلاق و آسیب های ناشی از آن در سه سطح پیشگیری از طلاق، مداخله در بحران طلاق و بازتوانی افراد پس از آن به شرح ذیل در حال فعالیت است:

در سطح پیشگیری: برگزاری دوره های آموزشی با عناوین پیش از ازدواج، مهارت های آموزش زندگی خانواده، مهارت های زندگی، فرزندپروری، پیشگیری از اعتیاد و آسیب های اجتماعی

در سطح مداخله: فعالیت دو مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی  رها و نگاه نو در زمینه مشاوره تخصصی طلاق به افراد ارجاعی از سوی دادگستری که به صورت تیم درمانی شامل مشاور خانواده، روانشناس، مددکار و مشاور حقوقی صورت می پذیرد.

در سطح بازتوانی: مشاوره پس از طلاق جهت کاهش آسیب های ناشی از طلاق و تحت پوشش قرار دادن زنان سرپرست خانوار توسط حوزه امور اجتماعی اداره بهزیستی لارستان

نگارنده: امیر علیرضائی – کارشناس آموزش اداره بهزیستی لارستان