آنغوزه؛ گنج پنهان لارستان در انتظار فرصت طلایی

 

آنغوزه، گیاهی ارزشمند و گران قیمت در بازار جهانی و دارا بودن خواص دارویی و درمانی، گنج پنهان لارستان است که به عنوان قطب کشت این محصول در کشور شناخته می‌شود.

به گزارش میلاد لارستان، آنغوزه (آنغوز) یکی از گیاهان دارویی باارزش و بومی منطقه لارستان است که بدلیل خواص درمانی و اقتصادی، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.

 

ویژگی‌های گیاه آنغوزه در لارستان:

شرایط رشد: آنغوزه گیاهی چندساله و مقاوم به خشکی است که در ارتفاعات ۹۵۰ تا ۲۴۰۰ متری از سطح دریا و در زمین‌های شیبدار (۱۵ تا ۴۰ درصد) با بارندگی سالانه ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلی‌متر رشد می‌کند. این گیاه در خاک‌های فقیر، شنی و آهکی نیز سازگار است.

ظاهر گیاه: ارتفاع آن به ۲ تا ۲.۵ متر می‌رسد، گل‌های زردرنگ چترمانند دارد و بوی تند و طعم تلخی دارد.

کشت دیم: نیاز آبی کمی دارد و در مناطق گرمسیری لارستان به‌صورت دیم کشت می‌شود .

 

روش برداشت و فرآوری:

زمان برداشت: معمولاً ۵ سال پس از کاشت، در اواخر خرداد انجام می‌شود.

تیغ‌زنی: روش سنتی برداشت شامل تیغ‌زدن ریشه گیاه برای استخراج صمغ است. اگر این کار به‌درستی انجام نشود، گیاه از بین می‌رود.

خام‌فروشی: بیش از ۹۰ درصد محصول آنغوزه لارستان به‌صورت خام صادر می‌شود و فقدان صنایع فرآوری، باعث کاهش ارزش افزوده این محصول شده است.

نبود صنایع فرآوری در ایران و به ویژه لارستان سبب شده شیرابه این گیاه به صورت خام و فله‌ای از کشور خارج شود و سود ناچیزی به جیب کشاورزان بریزد.

این در حالی است که لارستان می‌تواند با تبدیل شدن به پایلوت فرآوری آنغوزه، طلای سبز دارویی را به نام خود ثبت کند.

لارستان میزبان انواع گونه‌های گیاهی با خواص دارویی اثبات شده است. گیاهانی مانند آنغوزه تلخ و شیرین، آویشن، دنبل کوهی، مَرو تلخ، خاکشیر، گل گوهر از جمله گونه‌های پرطرفدار لارستان هستند.

با این حال، کاهش شدید جمعیت گونه‌های ارزشمندی مانند آنغوزه، گل گوهر، خاکشیر، آویشن و غیره زنگ خطر را برای ذخایر طبیعی لارستان به صدا درآورده است.

 

سود میلیونی آنغوزه در جیب دیگران

آنغوزه با نام‌های محلی چون انگژد، حلتیت و صمغ‌الانجدان، گیاهی با طبیعت گرم و خشک است که قابلیت تبدیل به طلای دارویی را دارد اما هر ساله شیرابه آن به صورت فله‌ای به کشورهایی مانند: امارات، قطر، هندوستان و آلمان و غیره صادر می‌شود. در آنجا، این ماده خام با فناوری پیشرفته فرآوری شده و به داروهایی با ارزش صدها برابری تبدیل می‌شود که به اروپا بازمی‌گردند.

به رغم خواص شگفت‌انگیز آنغوزه در درمان بیماری‌هایی مانند صرع، اختلالات عصبی، تومورها و حتی زیبایی، هیچ تحقیق کاربردی برای استخراج ماده مؤثر آن در ایران انجام نشده است.

 

کشت آنغوزه؛ چالش زمان و فناوری

این گیاه دارویی با عمر بهره‌برداری پنج تا هفت ساله، نیازمند صبر و برنامه‌ریزی بلندمدت است. از هر بوته آنغوزه تنها ۴۰ تا ۱۰۰ گرم شیرابه به روش سنتی برداشت می‌شود.

 

ارزش افزوده‌ای که بر باد می‌رود

بنا به اعلام کارشناسان متاسفانه شیرابه گیاه آنغوزه به صورت خام و فله ای از بهره برداران خریداری می‌شود و هیچ ارزش افزوده‌ای نصیب آنها نمی‌شود. چنانچه فرآوری گیاه در خود لارستان صورت می‌گرفت، ارزش افزوده زیادی برای بهره برداران داشت زیرا این گیاه یکی از گیاهان دارویی با درآمدزایی بالا محسوب می‌شود.

گیاه آنغوزه در خطه لارستان اغلب خودرو بوده و هرچند بذرکاری آن بشکل پراکنده توسط طبیعت‌دوستان انجام می‌شود اما می‌توان کشت این گیاه دارویی را در لارستان توسعه داد چراکه این مهم در سایر نقاط فارس و کشور درحال انجام است.

با توجه به ظرفیت مطلوب لارستان در زمینه کارخانجات، اگر کارخانه فرآوری این گیاه در زمینه دارویی و درمانی به محوریت لارستان بنا نهاده شود دیگر شاهد خام فروشی این گیاه نادر و ارزشمند نخواهیم بود و از طرفی حتی می‌توان فرآوری این گیاه از استان‌های مجاور هم در لارستان صورت گیرد که می‌تواند ثروت آفرینی و درآمدزایی مطلوبی داشته باشد.

از نظر تنوع گیاهان دارویی، لارستان دارای رتبه‌های برتر در فارس را در اختیار دارد که با توجه به شعار راهبردی امسال، سرمایه‌گذاری برای تولید و کشت این گیاه (آنغوزه) می‌بایست توسعه یابد.

لارستان با دارا بودن گستره عظیم جغرافیایی و اراضی ملی، بستری بی‌نظیر برای کشت گیاهان دارویی و تبدیل شدن به قطب اقتصادی است. بنابراین لازم است؛ نهادهای دولتی همچون؛ محیط زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی با برنامه‌ریزی لازم، برگزاری کلاسهای آموزشی، حمایت از سرمایه‌گذاران، تهیه بسته‌های تشویقی و غیره، در عملی کردن این ظرفیت بالقوه تلاش کنند.

ف ۱۱۰