سخن قابل تامل از یک پزشک باسابقه؛‌ بسياري از مراجعات مردم به مراکز درمانی غیرضروری است…

اگر از من بعنوان يك پزشك ، با سابقه بيست سال طبابت در عرصه عمومي و تخصصي و تجربه كار پزشكي در نقاط مختلف كشور سوال شود مهمترين مسءله پزشكي كشور چيست ؟ بي درنگ پاسخ خواهم داد مراجعات بسيار زياد مردم به پزشك !

در نگاه اول مخاطب ميگويد خوب متقاضي كه زياد است و از طرفي وزير محترم بهداشت و درمان اخیرا اعلام كرده است با كمبود پزشك مواجه هستيم، بنابراين با مكانيسم عرضه و تقاضا، بازار پزشكي سكه است و نان پزشكان درروغن!

واقعيت اين است كه امر پزشكي و سلامت را نمي بايست از نگاه بازار و تجارت نگريست، و مقوله ان تابع عرضه و تقاضا نيست چرا كه سلامت مسءله اي كه پزشكان وظيفه تشخيص و درمان ان را برعهده دارند و مردم براي حفظ يا بازيافت ان به انها مراجعه ميكنند كالا نيست كه تابع عرضه و تقاضا باشد بلكه يك حق است و پزشكان اگر چه ميتوانند نشانه هاي به خطر افتادن ان را شناسايي و تشخيص دهند اما به تنهايي نميتوانند سلامت مردم را تامين كنند و يا از به خطر افتادن ان پيشگيري نمايند.سلامت مقوله اي ملي است و تمام دستگاههاي كشور در تامين ان هريك به سهمي مسءول هستند.

۱)‌ سرانه مراجعه مردم ما به پزشك طبق انچه امارهاي رسمي ميگويد ٤.٥ است ، اين ميزان دو برابر نرخ متوسط جهاني است، نيمه عمر دفترچه هاي بيمه درمان كه در اختيار مردم است، بعضا و طبق انچه مسءولين دواير خدمات بيمه ميگويند ٣ ماه است!،طبق گفته رييس انجمن داروسازي ايران ، ايرانيها در سال گذشته ٨٠٠ ميليون بار براي دريافت نسخ دارويي به داروخانه ها مراجعه كرده اند، معلوم است مبناي اماري اين عدد تعداد نسخ خوانده شده در داروخانه هاي سراسر كشور بوده است و از انجاييكه برخي از مراجعات مردم به پزشكان منجر به تجويز نسخه دارويي نميشود و يا براي تهيه نسخ دارويي مراجعه نمي كنند پس امار واقعي بيشتر از عدد اعلامي است، از طرفي امارهاي وحشتناكي از سرانه مصرف دارو در كشور اعلام ميشود كه در خوشبينانه ترين حالت سه برابر نرخ متوسط جهاني است، همين امار در مورد انجام خدمات پاراكلينيك هم صادق است ، در يك رقم تعداد مراكز تصوير برداري ام اراي در تهران برابر با كل مراكز ام ار اي در سراسر بريتانيا است!

۲)‌  خوب اين امارها يك چيز را نشان ميدهد كه اگر چه نرخ سرانه درمان مندرج در بودجه رسمي كشور پايين هست اما هزينه هاي واقعي بخش درمان بسيار زياد و سر به فلك مي كشد نتيجه ان معلوم است ؛ بدهي هاي هزاران ميلياردي خارج از توان بيمه ها به مراكز درماني خصوصي ودولتي و افزايش سهم هزينه هاي درمان از جيب مردم!

۳)‌ ايا تمام اين مراجعات درماني ضروري است ؟  جواب بنده بعنوان يك پزشك بدون انكه به امار خاصي استناد كرده باشم اين است كه خير، بسياري از مراجعات مردم ، بخصوص مراحعات درماني سرپايي غير ضروري است ،شلوغي و ازدحام برخي مراكز درماني و مطب پزشكان مشهور كاذب و بدليل واگذاشتن كار درمان و سلامت مردم و پيگيري ان به خود انها و فقدان نظام ارجاع و سطح بندي خدمات نظام مند و كارا است ، مادام كه اين نظام ضميمه نظام خدمات درماني نشود، در به همين پاشنه مي چرخد، مراجعات فراوان ، خدمات بي كيفيت ، سطح رضايت عمومي پايين و استهلاك منابع مالي ، انساني و تجهيزات پزشكي است و انوقت يك روز رييس سازمان نظام پزشكي از بيكاري ١٥ هزار پزشك عمومي شكايت مي كند و يك روز جناب وزير از كمبود ٥٠ هزار پزشك در كشور خبر ميدهد.