رصدخانه لارستان؛ محلی برای گردشگری علمی در فارس+عکس

 

رصدخانه لارستان با موقعیت خاص جغرافیایی و برخورداری از امکانات پیشرفته محلی کم‌نظیر برای گردشگری علمی در فارس محسوب می‌شود که می‌تواند میزبان سرمایه‌گذاران باشد.

به گزارش میلاد لارستان، انجمن نجوم لارستان ثبت شده با نام موسسه بیکران هستی یکی از سه انجمن ثبت شده و البته تنها موسسه فعال ایران در انجمن بین المللی نجوم است که با مرکزیت رصدخانه لارستان بواسطه تجهیزات مستقر و توانایی کارشناسان رصدخانه ماهیانه پروژه های تحقیقاتی مشترک دریافت می کند.

رصدخانه لارستان در منطقه ای واقع شده که در جنوب کشور موقعیتی ویژه دارد، بگونه ای که سایر رصدخانه های این منطقه یا غیرفعال و یا غیرکارشناسی مکان یابی شده‌اند و اکنون کارایی خود را از دست داده اند و در برخی موارد از تجهیزات کافی یا کارشناسان متخصص برخوردار نیستند.

رصدخانه لارستان از نظر سازه و جایگاه علاوه بر آسمان مطلوب، وجود بزرگترین گنبد رصدخانه ای مدرن ایران، بیشترین مساحت تخصیص یافته به عنوان مرکز پژوهش نجوم در کشور، وجود رصدگاه، نمایشگاه دائمی، مرکز تحقیقات انرژی خورشیدی، ارتفاع ۱۰۰ متری رصدخانه از شهر لار، ایجاد جاده دسترسی و تاسیسات، امنیت بالا، افق باز، چشم انداز کامل و جامع به شهر لار و نواحی اطراف، عدم محدودیت توسعه مجموعه، عدم گسترش شهر در آینده در محدوده تپه رصدخانه، چشم‌انداز بی‌نظیر سرمایه گذاری های تفریحی، علمی، گردشگری و ورزشی در حاشیه تپه رصدخانه لارستان از نقاط قوت این مجموعه فعال محسوب می شود.

برای آشنایی بیشتر با رصدخانه لارستان خبرنگار میلاد لارستان گفت‌وگویی با فاضل بیژنی مدیر اجرایی این مرکز علمی گردشگری انجام داده است که در زیر می‌خوانیم:

۱. در مورد تاریخچه رصدخانه لار توضیح دهید:

رصدخانه لارستان از سال ۱۳۸۰ با ایجاد انجمن نجوم در آموزش و پرورش با هدف ایجاد این مرکز به عنوان قطب علمی نجوم جنوب کشور، و ارتقای مجموعه در آینده به پژوهش سرای علمی با پتانسیل تولید علم و کارآفرینی، کار خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۸۲ با اختصاص تپه مشرف به دارالرحمه شهر لار، و سپس در سال ۱۳۸۶ با همت خیر نیک اندیش مرحوم جعفریان لاری، گنبد اصلی رصدخانه به قطر ۵.۲ متر، استقرار یافت. از آن پس با وقفه چند ساله به دلیل کمبود بودجه پیگیری امور زیرساختی رصدخانه متوقف تا اینکه در اسفندماه۱۳۹۷ تلسکوپ اصلی رصدخانه افتتاح و بهره برداری از فاز نخست رصدخانه صورت پذیرفت.

 

۲. درباره مختصات فیزیکی و جغرافیایی رصدخانه لار(اعم از موقعیت قرارگیری، سطح ارتفاع از دریا، مساحت کل تپه و…) برای ما بگویید:

تپه رصدخانه لارستان به مساحت ۳ هکتار با ۹۵ متر ارتفاع در ضلع غربی کمربندی شهر لار، با انتخاب تیم کارشناسی و تایید مهندس دالکی(پدر علم نجوم آماتوری ایران) در سال ۱۳۸۲ شناسایی و انتخاب شد.

 

۳٫ درباره امکانات و تجهیزات رصدخانه لارستان بیشتر توضیح دهید:

رصدخانه لارستان دارای ساختمان گنبد با فنداسیون و بدنه استوانه ای به قطر ۵٫۲ متر و به طول ۵ متر که از دو لایه فلزی آلومینیومی و یک لایه چوبی ساخته شده است. این سازه، یکی از بزرگترین گنبدهای رصدی کشور به حساب می آید.

شاتر با دهانه ۹۰ سانتیمتر بر روی گنبد از محل اتصال به بدنه تا بالاترین نقطه نیمکره گنبد امتداد یافته و بر روی گنبد به صورت کشویی باز و بسته می شود بگونه‌ای که در هنگام استفاده در حالت کاملا باز و پس از آن به کلی بسته می شود.

تلسکوپ مستقر در گنبد رصدخانه، تلسکوپ ۱۴ اینچ مدل سلسترون است که از بهترین انواع تلسکوپ های آماتوری جهان محسوب می شود. به دلیل وجود نمایندگی در کشور و تولید سالیانه آنها و موفقیت در کلیه آزمون ها و شرایط این نوع تلسکوپ انتخاب شده است. این تلسکوپ در سال ۱۳۹۵ خریداری شد و در سال ۱۳۹۷ پس از تامین زیرساخت ها و استقرار نگهبان پس از تعبیه ستون استقرار یافت.

از سایر تجهیزات موجود در رصدخانه بزرگ لارستان می توان به دستگاه فتومتری(CCD)، دوربین عکاسی، آسمان نمای پیشرفته سه بعدی و… اشاره کرد.

 

۴. مهمترین مشکلات و کمبودهای موجود در رصدخانه لارستان چیست؟

در حال حاضر مشکل اصلی رصدخانه، جاده دسترسی ۱٫۵ کیلومتری از ورودی دارالرحمه تا بالای تپه رصدخانه است که مسیری ناهموار و آسیب پذیر در برابر سیلاب و ترددهای بسیار است. با وجود اینکه مسئولین در رده های مختلف، بازدید های مختلفی را از این جاده داشته اند و باوجود قول های بسیار، ولی متاسفانه مسیر منتهی به رصدخانه همچنان دچار مشکل و ناهموار است.

 

۵. درخواست شما از مراکز علمی لارستان به ویژه آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها چیست؟

رصدخانه لارستان با توجه به دارا بودن نیروهای متخصص در حوزه فیزیک و نجوم و همچنین داشتن امکانات و تجهیزات به روز رصدی، زمینه ای مناسب برای ارتقای علمی دانش آموزان و دانشجویان در سطوح مختلف علم نجوم و هوافضا را فراهم نموده است. در حال حاضر تیم علمی رصدخانه لارستان با همکاری پژوهشسرای دانش آموزی لار، دوره های مقدماتی و پیشرفته آموزش نجوم را ویژه دانش آموزان در مقاطع تحصیلی مختلف برگزار می‌کند.

همچنین این مرکز علمی، مشارکت فعالانه‌ای با دانشگاه های منطقه داشته و هر ساله دانشجویان زیادی جهت بازدید و تحقیقات در حوزه نجوم در محل رصدخانه لارستان حاضر می‌شوند.

درخواستی که از مراکز علمی منظقه از جمله مراکز دانشگاهی و آموزش و پرورش داریم این است که با برنامه ریزی مناسب، انجمن های نجوم دانشگاهی و مدرسه ای را راه اندازی کرده و با استفاده از ظرفیت رصدخانه لار، بتوانند نیروهای متخصص را در این حوزه رشد دهند.

۶. نقش رصدخانه لار در رصد هلال ماه بخصوص قبل و بعد ماه رمضان چگونه است؟

انجمن نجوم لارستان که یکی از معتبرترین مراکز نجومی کشور به حساب می آید از سال ۱۳۸۲ به عنوان عضو رسمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری مشغول به فعالیت است و هر ساله به رویت هلال ماه رمضان و ماه شوال می پردازد.

موقعیت فعلی رصدخانه لارستان به دلیل وجود افق باز و حتی منفی و عرض جغرافیایی مناسب و با کمترین تلاطم جوی، جزء یکی از بهترین مناطق برای موضوع رویت هلال است.

 

۷. تعداد افراد همکار فعال در رصدخانه لار به تفکیک بانوان و آقایان چند نفر است؟

در حال حاضر تیم علمی و اجرایی رصدخانه لارستان متشکل از ۵ نفر آقا و ۲ نفر خانم مشغول به فعالیت هستند که همگی این افراد دارای تخصص در زمینه نجوم هستند.

لازم به ذکر است در کنار این تیم اجرایی، کارگروه های مختلف با موضوعات گوناگون در زمینه های نجوم شکل گرفته است که تعداد اعضای کارگروه ها بالغ بر یک هزار نفر است.

 

۸. ظرفیت‌ها و شاخصه‌های رصدخانه لارستان چه چیزهایی است؟

رصدخانه بزرگ لارستان به عنوان عضو رسمی اتحادیه بین المللی اخترشناسی دارای شاخصه های بسیاری است که از جمله آنها می توان به عدم وجود شهرهای بزرگ اطراف و عدم وجود آلودگی نوری، دارای seeing بسیار مطلوب، وجود افق باز، پتانسیل های عظیم منابع انسانی نخبه و خلاق جوان، عضویت در ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری، وجود زیرساخت های لازم سخت افزاری و نرم افزاری حوزه نجوم، وجود امنیت پایدار در منطقه و اشتیاق فراوان جوانان خطه جنوب به طبیعت آسمان شب از دیرباز و مکانی برای جذب گردشگر در زمینه علم نجوم نام برد.

پروژه های مشترک با سازمان فضایی ایران، برگزاری جشنواره های بزرگ ملی نجوم در کشور، نگارش کتاب فراسوی کیهان توسط دبیر موسسه، تهیه اطلس بزرگ آسمان شب در ابعاد بزرگ و کیفیت عالی برای نخستین بار در کشور، هوشمندسازی رصدخانه، ایجاد تحول آموزشی با پلانتاریوم پرتابل، برگزاری نمایشگاه ها، دوره های اشتغال برای صنعت و حوزه علوم طبیعی، تهیه دایره المعارف پالایشگاهی، مشاوره‌های شغلی رایگان، اختراع دستگاه آب شیرین کن خورشیدی و تحقیقات انرژی خورشیدی برای نخستین بار در کشور، عضویت و فعالیت گسترده در ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری، فعالیت در حوزه وسیع عکاسی نجومی و مجری برگزارکننده دوره عکاسی نجومی در سطح کشور از سایر شاخصه های رصدخانه بزرگ لارستان به شمار می رود.

 

۹. نحوه فعالیت رصدخانه برای حضور علاقمندان به علم نجوم و شرایط افراد شرکت‌کننده برای دریافت خدمات چگونه است؟

برنامه های بازدید از رصدخانه در رویدادهای مختلف نجومی از جمله ماه گرفتگی، خورشیدگرفتگی، بارش های شهابی، مقارنه‌ها و… برگزار می‌شود. همچنین هرپنجشنبه در شرایط مناسب رصد، ویژه‌برنامه آخرهفته‌های نجومی ویژه علاقه‌مندان نجوم با برنامه‌های متنوع از جمله رصد آسمان شب در رصدگاه و فضای باز با استفاده از تلسکوپ، رصد سیارات با تلسکوپ اصلی رصدخانه و بازدید از آسمان نمای پیشرفته سه بعدی در مکان رصدخانه برگزار می‌شود.

علاقه مندان در گروه های سنی مختلف می‌توانند جهت اطلاع از آخرین اخبار و همکاری و عضویت در رصدخانه لارستان به سایت larobservatory.ir مراجعه کرده و فرم عضویت در کارگروه های مختلف را پر کنند.

 

۱۰. سخن پایانی:

در پایان از همه مسئولین لارستان تقاضامندیم با توجه به اینکه رصدخانه لارستان به عنوان قطب نجوم جنوب کشور محسوب می‌شود و باتوجه به علاقه مندی فراوان مردم این خطه به حوزه نجوم از دیرباز، نگاه ویژه ای به پیشرفت این مرکز علمی آموزشی فرهنگی داشته و در جهت رفع کاستی های این مجموعه، آستین همت را بالا زنند.

ف ۱۱۰