غذاهای سالم و فراموش شده لارستان

در گذشته مواد اولیه طبخ غذاها از طبیعت بومی هر منطقه گرفته می‌شد اما با پیشرفت جامعه و ورود غذاهای غیربومی بسیاری از این غذاها به فراموشی سپرده شده است. به گزارش میلاد لارستان به نقل از خبرگزاری تسنیم؛

امسال شعار هفته سلامت “ایمنی غذا از مزرعه تا سفره” است که باتوجه به افزایش تولید مواد غذایی بی‌کیفیت و نامطلوب توجه به این شعار می‌تواند در ارتقای سطح آگاهی مصرف‌کنندگان و به تبع آن افزایش بهداشت تغذیه‌ای جامعه موثر باشد.

طاهره رامش، کارشناس بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز، با اشاره به شعار امسال سازمان جهانی بهداشت می‌گوید: الگوهای نادرست مصرف مواد غذایی عوارض جبران‌ناپذیری را به همراه دارد، که می‌توان با ایمن کردن سبد غذایی خانواده و با انتخاب صحیح الگوهای غذایی سلامت خود  و خانواده را تضمین کرد.

 کاهش مصرف غذاهای سرخ‌کرده و چرب، اصلاح عادات غذایی نادرست و استفاده از غذاهای سالم و بهره‌گیری از مواد طبیعی از مواردی است که باید همگان به آن توجه کنند.

 اگرچه در گذشته مواد غذایی کمتری به نسبت امروزه موجود بود و غذاها از تنوع کمتری برخوردار بودند، اما مردم با بهره‌گیری از در دسترس‌ترین و طبیعی‌ترین مواد، غذای مورد نیاز خود را تهیه می‌کردند.

 در هر منطقه از کشور غذاهایی تهیه می‌شد که مواد اولیه طبخ آن از طبیعت بومی آن منطقه گرفته می‌شد اما با پیشرفت جامعه و ورود غذاهای غیربومی بسیاری از این غذاها به فراموشی سپرده شد.در این گزارش تعدادی از غذاهای سالم و طبیعی شهرستان لارستان که امروزه به فراموشی سپرده شده‌اند معرفی شده است.

 غذاهای قدیمی و فراموش شده لارستان

 “امهانی نامی” ۸۰ ساله از شهر “اوز” یکی از غذاهای قدیمی لارستان را “نان هسته خرما” نام برد و گفت: در گذشته قحطی و خشکسالی در لارستان اتفاق افتاد و چون درختان خرما در لارستان فراوان است مردم هسته خرما را به آرد تبدیل کرده و با افزودن مقدار کمی آرد گندم به آن نان هسته خرما می‌پختند.

 وی “تلیت اّخور” را از دیگر غذاهای فراموش شده لارستان دانست و افزود: در قدیم  پوست اّخور یا اّلوک را جدا کرده مغز آن را در هاون می کوبیدند، سپس آن را جوشانده مقداری کشک و پیاز به آن افزوده پس از آماده شدن با نان می‌خوردند.

منصور غفاری ۷۰ ساله از لار “شش تِرِنگِه “ یا “آب پیاز” را یکی از غذاهای ساده در لارستان عنوان کرد و درباره روش پخت این غذا می‌گوید: پیاز را خرد و در تابه سرخ میکردند سپس مقداری آب روی آن میریخته‌اند تا بپزد در آخر نیز به آن ادویه زده و تخم مرغ اضافه می‌کردند.

 زهرا معتقد ۶۸ ساله از لار “باقله و بادمجون” را از جمله غذاهایی دانست که از ۵۰ سال پیش در لارستان پخته می‌شد.

 وی می‌افزاید: باقله و بادمجان را پس از خرد کردن سرخ کرده، سپس پیازداغ به آن افزوده و در آخر نمک و کمی سرکه به مواد زده و با نان می‌خوردند.

 فرشته سلمانپور ۵۵ ساله از “اوز” نیز می‌گوید: “آش کّپّه” (گندم خردشده) از مواد سادهای چون گندم خردشده، برنج و پیازداغ تشکیل می‌شده و برای تهیه آن همه مواد را با هم تفت داده سپس به آن آب افزوده تا پخته شود.

 فاطمه قاسمی ۵۰ ساله از “اوز” نیز می‌افزاید: “چُنگال بّرویز” (برویز نوعی دانه سیاه‌رنگ از گیاهی خودرو است) نوعی شیرینی محلی بود و با بودادن برویز و مخلوط کردن آن با خرما تهیه می‌شد.

 “سه چِن” غذای قدیمی  از برنج، ماش و کپه، گندم خردشده، تهیه می‌شد. ماش را آب‌پز کرده و برنج را در آب جوش ریخته هنگامی‌که برنج کاملاً پخته میشد، ماش و کّپّه را به آن میافزودند تا کمی دیگر بجوشد. سپس مواد را در صافی ریخته و دم می‌کردند.

 “چّش کُده” نام یک غذای قدیمی و فراموش شده دیگر است که  گندم خردشده را در آب جوش ریخته  وقتی مغزپخت میشد، آن را از صافی رد کرده بعد با پیازداغ، اّرده و روغن کنجد دم میکردهاند.

 “نان هِسک” یکی دیگر از غذاهای فراموش شده این منطقه است. “هِسک” نوعی سبزی خودرو است که در فصل بهار می‌روید و با خشک کردن و پودر کردن  آرد آن را تهیه  و با آن نان می‌پختند.