جای خالی نام لارستان به‌عنوان «سرزمین آب‌انبارها» در فهرست یونسکو+تصاویر

با توجه به تنوع آب‌انبارها و تعدد این نوع از آثار غیرمنقول در خطه لارستان، می‌توان با پیگیری مسئولان استانی و کشوری، نام لارستان را به‌عنوان سرزمین آب‌انبارها در فهرست جهانی یونسکو ثبت کرد.

به گزارش میلاد لارستان امروزه صنعت گردشگری در دنیا به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های اقتصادی هر کشور محسوب می‌شود که خوشبختانه در این موضوع کشور ما و استان فارس دارای جایگاه بسیار ویژه‌ای است.

استان فارس دارای آثار فراوان ثبت‌شده در فهرست ملی و جهانی است که هرکدام به‌نوبه خود می‌تواند بیانگر فرهنگ غنی مردم فارس و ایران باشد.

خوشبختانه سال گذشته بار دیگر استان فارس توانست دریکی از صحنه‌های بین‌المللی خوش بدرخشد و فرهنگ  مردم این خطه به‌خوبی به جهانیان معرفی شود و آن خبر ثبت جهانی منبت «آباده» بود که با پیگیری‌های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فارس تحقق‌یافته است.

گردشگری و صنایع‌دستی از مزیت‌های اقتصادی و بخش‌های درآمدزا است که باید بیش از گذشته به‌ویژه در سال جهش تولید به آن‌ها توجه شود.

با نگرشی به پیشینه تاریخی، فرهنگی و هنری و آثار تاریخی به‌جای مانده در لارستان از دوران قبل به‌خوبی می‌توان دریافت که این سرزمین از روزگاران کهن، مهد پرورش هنرمندان و صنعتگران کارآمد و چیره‌دست بوده است.

یکی از نمونه‌های بارز هنر مردم دیرین لارستان، ساخت آب‌انبارهایی بوده است که از روزگاران گذشته با مهندسی بی‌نظیر، با ابتکاری زیبا و هنرمندی منحصربه‌فرد احداث‌شده است و از کماکان از آن بهره برده می‌شود.

 

در هرجایی از نقاط گسترده لارستان، آثاری از این آب‌انبارها مشاهده می‌شود به‌گونه‌ای که باوجود گذشت سالیان دراز از عمر آن‌ها، همچنان مورداستفاده قرار می‌گیرد و آب مردم این سرزمین تشنه و گرم را تأمین می‌کند.

از چندی پیش و به دنبال دغدغه‌های مردمی، تشکل مردمی «احیاء نهضت آب‌انبارها» در لارستان کار خود را باهدف، حفظ، مرمت و بهسازی آب‌انبارها به شکل گسترده در فضای مجازی و حقیقی آغاز کرده است.

در این زمینه مسئول تشکل مردمی احیاء نهضت آب‌انبارها در لارستان در گفت‌وگو با خبرنگار میلاد لارستان بابیان اینکه در دین اسلام جاهای مقدس و مکان‌های مقدس را با گنبدهای گرد می‌بینیم آب نیز نعمتی بسیار مقدس و گران‌بهاست و ما برکه‌ها و آب‌انبارها را نیز به شکل گنبدی شکل می‌بینیم، اظهار داشت: درنتیجه باید به با توجه ویژه‌ای به بحث حفظ و مرمت برکه‌ها پرداخت.

 

اسحاق شاکری با تأکید بر اینکه تشکیل دادن کارگروه در این زمینه کاری بسیار مثبت و پسندیده است اما به‌شرط اینکه ضمانت اجرایی داشته باشد و به ثبت برسد، یادآور شده: طبق تحقیقاتی که قبلاً داشته‌ایم ۳۶۵ حلقه برکه در شهر لار وجود داشته، یعنی به تعداد روزهای سال، اما اکنون ۱۲۰ حلقه از این تعداد باقی‌مانده، شاید این نشانه این است که به‌راحتی برکه‌ها را پر از خاک نموده و به‌جای آن جاده و ساختمان می‌سازیم.

وی بابیان اینکه از زمان آغاز به کار تشکل مردمی «احیاء نهضت آب‌انبارها» در لارستان تعداد ۷ حلقه از برکه‌های موجود در شهر لار بازسازی و مرمت‌شده است، تصریح کرد: تاکنون برکه‌های پارک جنگلی، میرزا عبد الباقی، حاج عبدالهی، صاحب‌الزمان(عج)، حاج عبدالله، چهار برکه  و دو برکه بازسازی‌ شده است.

شاکری با اشاره به اینکه تاکنون نزدیک به ۲۳۰ میلیون تومان برای مرمت این آب‌انبارها از محل خودیاری‌های مردمی هزینه شده است، ادامه داد: با توجه به گذشت طولانی از عمر آب‌انبارهای موجود و عدم رسیدگی چندین ساله به این اماکن، تقریباً همه برکه‌های لارستان نیاز به تعمیرات جزئی و کلی دارد.

 

مسئول تشکل مردمی احیاء نهضت آب‌انبارها در لارستان با اذعان به اینکه در این راه اداراتی نظیر میراث فرهنگی، شهرداری، اداره راه، اداره آب و غیره با در اختیار گذاشتن مصالح یا ماشین‌آلات با ما همکاری داشته‌اند، یادآور شد: اگر اداره امور آب، اوقاف و امور خیریه، شهرداری و میراث فرهنگی باهم همکاری کنند و بخشی از سرفصل‌های هزینه‌های خود را به احیای برکه‌ها تخصیص دهند، ضمن تأمین آب آشامیدنی سالم، زمینه حفظ موقوفات و آثار تاریخی فراهم می‌شود،  منظر شهری زیبایی خلق خواهد شد و با آبگیری برکه‌ها از وقوع سیلاب جلوگیری می‌شود.

وی بار دیگر خواهان مشارکت بیشتر مردم و مسئولان در احیاء آب‌انبارها شد و اضافه کرد: افراد علاقه‌مند می‌توانند برای هر نوع همکاری در این زمینه با شماره ۰۹۱۷۹۸۱۵۲۷۷ تماس بگیرند.

 

به گزارش میلاد لارستان، لارستان از دیرباز میزبان آب‌انبارهای خاص خود موسوم به «برکه» بوده، این برکه‌ها به‌طورمعمول به رودخانه‌هایی متصل بوده‌اند و از آب باران تغذیه می‌شدند، در هنگام بارش باران پس از مدتی از شروع بارندگی، درب ورودی آب به آب‌انبار را که در اصطلاح به آن «مَمَر برکه» می‌گویند، باز می‌کردند تا آب وارد برکه شود.

 

مصالح به‌کاررفته در مخزن این آب‌انبارها سنگ و ساروج است و در سقف آن از داخل سنگ و ساروج و از بیرون برای خنک بودن از گچ و کاهگل استفاده‌شده است. به‌طورکلی برکه‌ها در لارستان به سه فرم ساخته‌شده است. برکه‌های دایره‌ای شکل که مخصوص مسلمانان منطقه بوده است، برکه‌های استوانه‌ای و کشیده که برای یهودیان لارستان ساخته می‌شده تا آب شرب آن‌ها از مسلمانان جدا باشد و برکه‌های صلیبی که درواقع راه ارتباطی ۴ برکه را به‌صورت صلیب به هم متصل کرده و به محل خروج این آب در اصطلاح «دهن شیر» گفته می‌شود. اکثر آب‌انبارهای لارستان مربوط به دوره صفویه و قاجاریه است.

آنچه در پایان باید گفت، آن است که مردم لارستان چشم امید به دستان مسئولان دارند تا با اهتمامی ویژه کار ثبت جهانی نام «سرزمین آب‌انبارها» برای لارستان پیگیری شود و بار دیگر افتخاری برای استان فارس و کشور ایران به دست آید.

ف ۱۱۰