ثاتیر موقعیت و کاربری اراضی بر حمل و نقل شهری (1)

کاربری زمین در حمل و نقل به برنامه ریزی و سازماندهی توسعه زمین و زیرساخت ها برای تسهیل سیستم های حمل و نقل کارآمد و پایدار اطلاق میشود. این شامل نحوه استفاده از زمین برای مقاصد مختلف مانند مسکونی، تجاری، صنعتی، تفریحی و نحوه ادغام این کاربری ها با شبکه ها و سیستم های حمل و نقل است. استفاده موثر از زمین در حمل و نقل میتواند تأثیر قابل توجهی بر تراکم ترافیک، پایداری محیطی و کیفیت کلی زندگی در یک جامعه داشته باشد. در این ارائه به برخی از جنبه های کلیدی استفاده از زمین و تاثیر آن بر حمل و نقل اشاره شده است:

کاربری مختلط زمین: تشویق استفاده از اراضی مختلط به معنای برنامه ریزی جوامعی است که مناطق مسکونی، تجاری و تفریحی در مجاورت یکدیگر قرار دارند. این موضوع نیاز به رفت و آمدهای طولانی را کاهش و پیاده روی، دوچرخه سواری و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را ترویج میکند.

توسعه ترانزیت محور:TOD   این روش بر طراحی جوامع در اطراف مراکز حمل و نقل عمومی، مانند ایستگاه های قطار یا پایانه های اتوبوس تمرکز دارد، که دسترسی افراد به گزینه های حمل و نقل را آسانتر و وابستگی به وسایل نقلیه شخصی را کاهش میدهد.

مقررات منطقه بندی و کاربری زمین: دولتهای محلی اغلب از مقررات منطقه بندی و کاربری زمین برای کنترل چگونگی توسعه زمین استفاده می کنند. منطقه بندی مناسب میتواند به ایجاد محله های فشرده و قابل پیاده روی و جلوگیری از گسترش شهری کمک کند.

زیرساخت‌های حمل‌ونقل: طراحی و جانمایی جاده‌ها، بزرگراه‌ها، پل‌ها و سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی به طور قابل‌توجهی بر کاربری زمین تأثیر می‌گذارد. تصمیم گیری در مورد محل ساخت زیرساخت های حمل و نقل میتواند بر رشد و توسعه مناطق مختلف در یک منطقه تأثیر بگذارد.

تراکم شهری: تراکم جمعیت بیشتر در مناطق شهری میتواند منجر به سیستم های حمل و نقل کارآمدتر شود. می تواند از حمل و نقل عمومی، پیاده روی و دوچرخه سواری پشتیبانی کند و نیاز به سفرهای طولانی با وسیله نقلیه را کاهش دهد.

سیاست های پارکینگ: الزامات پارکینگ برای مشاغل و مناطق مسکونی میتواند بر کاربری زمین تأثیر بگذارد. فضاهای پارک بیش از حد میتواند استفاده از ماشین را تشویق کند، در حالی که پارک کم میتواند گزینه های حمل و نقل جایگزین را تشویق نماید.

کاربری زمین و ملاحظات زیست محیطی: با برنامه ریزی کاربری پایدار زمین، عوامل محیطی مانند حفظ فضاهای سبز، حفاظت از زیستگاه های طبیعی و کاهش آلودگی هوا را در نظر میگیرد.

رشد هوشمند: هدف اصولی رشد هوشمند ایجاد جوامع قابل زیست و پایدار با ترویج توسعه فشرده، استفاده مختلط از زمین و حفظ بیشتر فضاهای باز است.

مشارکت جامعه: ورودی عمومی و مشارکت جامعه در فرآیند برنامهریزی کاربری زمین بسیار مهم است. جوامع باید در مورد چگونگی توسعه سیستمهای حمل و نقل و استفاده از زمین برای رفع نیازهایشان نظر داشته باشند.

برنامه ریزی بلند مدت: استفاده موثر از زمین در حمل و نقل مستلزم برنامه ریزی طولانی مدت و هماهنگی بین ذینفعان مختلف از جمله سازمانهای دولتی، توسعه دهندگان و سازمانهای اجتماعی است.

مدیریت صحیح استفاده از زمین در حمل و نقل میتواند منجر به شهرها و مناطق پایدارتر، کارآمدتر و قابل سکونت شود. این فرآیند پیچیده ای است که نیازمند بررسی دقیق عوامل مختلف از جمله رشد جمعیت، اثرات زیست محیطی و نیازهای جامعه است. بسیاری از برنامه ریزان شهری و سیاستگذاران برای ایجاد تعادلی تلاش میکنند که باعث ارتقای تحرک و در عین حال به حداقل رساندن پیامدهای منفی مانند تراکم ترافیک و آلودگی شود.

محمد عبادتکار 

دکترای مهندسی حمل و نقل

ن۲۲۰