لار شهری که 34 ثانیه مداوم لرزید و از نو ساخته شد

در نیم روز شوم وسیاهی که چرخ پرشتاب هستی بدون درنگ رهنورد زمان بود وبرپهنه حیات،خورشید زندگی نور می پاشید…..در سرزمین تفتیده لارموجی از خاک وخون همه جا را گرفت وزمین چون بندیان زنجیر گسیخته از زیر پای مردم بی پناه گریخت. بنای نا استوار کلبه ها در لحظه ای دهشتزا بهم فرو ریخت ودلهای پرامید به حکم بد فرجام تقدیر از امید تهی گردید.

کوخهایی بیدوامی که نشانگر بی تردید فقر دیرین بود آوار شد ودر یک چشم به هم زدن بر سیمای بیرنگ مردم شهر کهنسال لار غبار مرگ نشانید. ناگهان لالایی دل نشین مادران به ناله تبدیل گشت وسرود دسته جمعی نونهالان شیون شد،شیونی که در هم آمیخت وقلب انسانیت را به لرزه در آورد. آن روز ناله وفریاد بود که از لابلای دیوارهای فرو ریخته کوخهای ویران شده به کنگره کاخ خداوندی رسید واستمداد کرد.

آن روز کدام روز بود؟

چهارم اردیبهشت ماه سال ۱۳۳۹روزی که رهنوردان حیات بر بسیط ظلمت بار لار مانند روزهای پیش امیدوار وآرزومند وبی خبر از آینده به زندگی وهستی خویش عشق می ورزیدند.

هنوز خورشید برپهنه نیلگون آسمان لار می غلطید ونور می پاشید…..هنوز بازوان توانای روستائیان بر سینه دشتها پی جوی معاش بود وهنوز کودکان ناز جشن روز کودک را به پایان نرسانده بودند که زمین چون تن تب دار بیماران لرزید وبا خود جانهای رنجیده ودلهای حرمان زده را لرزاند وسپس هیچ……… طوفانی از مرگ ووحشت فضا را پر کرد وبه سنگینی سرب گداخته بر پیکر شهر نشست.

ناگهان بسیاری از دلها از طپش افتاد……جانها از رنج زندگی آسود وآرزوها وامیدهای بی شماری در دل مغاک تیره مدفون شد. بدینگونه در چهارمین روز اردیبهشت ماه سال ۱۳۳۹حدیث(هست) در سرزمین لار (نیست)شد.

خشم طبیعت اردیبهشت ماه ،ماه تجلی زیبائیهای گیتی است وخرمن گل وشور بلبل نشانگر آنست ولی اردیبهشت ماه سال۱۳۳۹برای مردم لار آیت مرگ ووحشت ومظهر تیرگی ودر بدری بود. زیرا در آن روز که مصادف با جشن روز کودک بود طبیعت چهره خشم آلود وعاصی خویش را نمایان ساخت ودردناکترین ووحشتزا ترین فاجعه انسانی قرن را در شهر لار بوجود آورد.

وقوع حادثه درست در ساعت۳:۴۸ دقیقه بعد از ظهر هنگامیکه مردم بی خبر از همه جا در زیر زمینهای منازل خویش استراحت کرده بودند وصدها کودک در دبستانهای خود به مناسبت روز کودک به برگزاری جشن مشغول بودند،زمین چون گاهواره ای لرزید ودیوارها را فرو ریخت وکاشانه ها را ویران کرد.

۳۴ثانیه لرزش

در ۳۴ثانیه لرزش زمین یعنی در همان لحظات اول چهار صد تن قربانی خشم طبیعت شدند واین یکی از بزرگترین فجایع خشم طبیعت در گوشه ای از کشورما بود. در آن لحظات شوم ومحنت بار زمین همچون گاهواره ای می لرزید ورنج وغم به بار می آورد.

مدت زلزله لاراز شروع حرکت امواج تا خاتمه آن ۲۸:۳۰دقیقه طول کشید ،ولی مدت جنبش بی امان وبلا انقطاع زمین ۳۴ثانیه بود ودر همین ۳۴ثانیه لرزش که قدرت تخریبی آن حدود ۱۰۰۰۰میلیارد وات پیش بینی شد شهر لار با خاک یکسان گردید.

شهر زلزله:
شهر لار شهر زلزله خیزی است ودر نقشه زلزله نمای دنیا این شهر در خط کمربندی زمین لرزه وبه عنوان منطقه زلزله خیز نشان داده است . تا کنون چند زلزله وحشتناک در این شهر حادث شده واین شهر را ویران کرده است. یکبار در۱۵۱سال پیش ،بار دیگر در ۱۱۳سال پیش وبار سوم نیز ۶۴سال پیش وبار چهارم در ۶۱سال پیش در این شهر زلزله رخ داده است.

جا دارد از فداکاران ونیک سیرتان عزیزی که دربحبوبه رنج ومحنت ،مردم این سامان را یاری ومساعدت نمودند تشکر وقدردانی نماییم وقطعا یادشان تا ابد در قلبهای مردم این دیار جاودان وماندگار خواهد بود.

 

تدوین : لار.عبدالرضا علیزاده

بر گرفته از کتاب لار شهری که از نو ساخته شد- نویسنده مرحوم رضا کاشفی خبرنگار نشریه امید ایران اعزامی از تهران