بازخوانی رویدادهای حادثه تلخ زلزله ویرانگر سال 1339 شهر لار

سالگرد حادثه زلزله ویرانگر سال ۱۳۳۹ شهر لار ، جلسه ستاد مدیریت بحران شهرستان لارستان برگزار شد.

این جلسه به ریاست داریوش دهقان معاون استاندار و فرماندار ویژه لارستان و با حضور اعضای ستاد در محل فرمانداری ویژه لارستان برگزار شد.

در این جلسه حاج صمد کامجو و رسول احمد لو از نویسندگان و فعالین فرهنگی شهرستان و همچنین حاج علی اصغر وفاپور از معتمدین شهر، نکاتی در ارتباط با زمین لرزه ویرانگر شهر قدیم و احداث شهرجدید مطالبی را به شرح زیر مطرح کردند.

چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۳۹ ش، سالروز زلزله ویرانگر شهر باستانی لار است. زلزله ای که از یک منظر، فاجعه ای تمام عیار برای لار محسوب می شد، اما از منظری دیگر تولد شهری را در پی داشت که زندگی تک تک ما در آن شکل گرفت.

چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۳۹ ش در ساعت ۱۵:۴۴:۳۴ بر اثر زلزله ۶/۵ ریشتری، شهر لار به مدت ۳۴ ثانیه می لرزد.

دلخراش ترین حادثه، مرگ تعداد زیادی از دانش آموزان دبستان دخترانه ثریا بود که برای شرکت در جشن روز کودک گرد هم آمده بودند. این مدرسه در محله پاقلعه، حوالی میدان مدرس فعلی و پشت حسینیه رستگار بود.

اولین گروه امدادی را جمعیت شیر و خورشید جهرم اعزام می کند (پنج ساعت بعد از حادثه) و دومین محموله بزرگ از کمک های امدادی را از بندرعباس می فرستند. (۸ ساعت بعد از حادثه)

نخستین پرواز امدادی توسط «سروان زمانی» انجام شد. وی با شهامت مثال زدنی، هواپیمای ارتشی را در نقطه ای ناهموار و خاکی در «کفه طیاره» فرود آورد. بعد از آن هفت هواپیما، ماموریت امداد را بر عهده می گیرند.

ورود هیئت امدادی ـ پزشکی مجهز از تهران، ششم اردیبهشت ماه (۲۶ ساعت بعد از حادثه)

 نکته بسیار مهم این است که پس از حادثه، کلیه دوایر دولتی تحت امر جمعیت شیر و خورشید قرار می گیرند.

 پنج اردیبهشت ماه، حکومت نظامی جهت ایجاد نظم و نیز حفاظت از اموال مردم اعلام می شود.

بر اساس آمار جمعیت شیر و خورشید مرکزی ایران که در روز پنج شنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۳۹در اختیار رسانه ها قرار گرفت، آمار نهایی جان باختگان ۳۴۳ نفر و آمار مجروحین حادثه ۶۰۲ نفر بوده است.

 ۱۲ اردیبهشت ماه شاه از لار دیدن (یک هفته بعد از حادثه) می کند.

مهندس فخرایی، سرپرستی گروه مهندسان را به عهده داشته است و مهندس فاضلی به عنوان مهندس عمران انجام وظیفه می کرده است.

اختصاص در آمد سالن های سینما و تئاتر تهران و نیز جمع آوری کمک های مردمی برای زلزله زدگان لار.

لایحه دولت و اختصاص پنجاه میلیون ریال (پنج میلیون تومان) برای بازسازی لار.

تایید مکان شهر جدید از سوی مهندسان خبره ارتش در ۲۰ اردیبهشت ماه.

ایجاد یک خیابان ۴۵ متری و اتصال شهرجدید به شهر اصلی.

در همین ماه، مناقصه ساخت ۴۰۰ دستگاه منزل از طرف شیر و خورشید برگزار می شود.

ساخت خانه ها به شرکت آنترپوز فرانسه واگذار می شود.

حدود ۱۰ ماه بعد، ۴۰۰ دستگاه خانه آماده واگذاری بوده و ساختمان و بی سیم شیر و خورشید به شهر جدید منتقل می شود.

ششم تیرماه، تظاهرات عده ای به تحریک زمین داران و افراد با نفوذ شهر و حمایت بعضی از روحانیون که خواهان توقف ساخت شهر جدید و اختصاص بودجه مستقیم به ترمیم خانه های شهر قدیم بودند.

بهمن ماه همان سال اغلب خانه ها آماده بود و کاشت ۱۰ هزار اصله درخت زبان گنجشک، پنج هزار اصله مرکبات، ۲ هزار اصله اوکالیپتوس و ۱۰ هزار اصله انواع درخت دیگر از قبیل نخل و ابریشم و … انجام شد.

شهر جدید به یکباره جان گرفت و زیبایش دو چندان شد.

اواخر بهمن ماه همان سال، همه خانه ها هم آب داشتند، هم برق. برای تسطیح خانه ها، ۵۰۰ هزار متر مربع خاک برداری، تسطیح و خانه سازی آغاز شد.

پیش بینی بافت اصلی شهر جدید، سه هزار خانه بوده که تا سال اول زلزله حدود ۵۰۰ خانه آماده تحویل بوده است.

برای واگذاری خانه ها نیز بسته به شرایط مالی افراد به پنج درجه تقسیم شدند که نحوه واگذاری هر کدام متفاوت بود.

کانون زلزله محله های: آب فروشان (مسجد جمعه، سادات و صاحب الزمان) و حوالی بازار کهنه بوده است.

مناطق زلزله زده علاوه بر شهر لار عبارتند از: دهکویه، کهنه، مزیجان، شاه غیب، بیخو، درز و سایبان که خسارت سنگین دیدند. این زلزله، گراش و اوز را نیز لرزاند.

مدیر عاملان جمعیت شیر و خورشید لار در اوایل احداث شهرجدید: محمود معتمد، احمد علی زارعی، محمد صادق شرف زاده، سید حسام علوی و ریئس هیئت مدیره سید مصطفی مرتضوی بوده اند.

«هزینه تامین شده برای ساخت شهر جدید: مجموع اعانات از سوی مردم و سازمان ها ۶۲۳۵۱۸۶۱ ریال،
کل کمک نقدی دولت ۵۰۰۰۰۰۰۰ ریال: کلا ۱۱۲۳۵۱۸۶۱ ریال.

هزینه های انجام شده ۲۰۶۵۳۵۸۷۹ ریال، یعنی جمعیت شیر و خورشید نزدیک به ۱۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال (۱۱ میلیون تومان)اضافه بر آن چه مردم و دولت پرداخته اند برای عمران شهر لار پرداخته است.

در ادامه این جلسه مصوباتی به تصویب رسید.

ف ۱۱۰