اندر احوال اژدهاي پير لارستان و كاوشهاي باستاني…

قلعه تاریخی «اژدهاپیکر» یکی از دهها آثار باستانی ارزشمند در منطقه لارستان است که متأسفانه مورد بیشترین بی مهری از سوی مسئولان قرار گرفته است.

به گزارش میلاد لارستان، آثار تاریخی هر خطه، نشان از هویت و گذشته هر جامعه است که به همین دلیل مهم می بایست برای حفظ و نگهداری آثار بیش از پیش توجه داشت.

در گوشه گوشه سرزمین لارستان کهن نشانه هایی از آثار ارزشمند باستانی به چشم می خورد که طی سالیان متوالی متأسفانه کمترین توجه به آنها شده است.

استاندار فارس در بهمن ماه سال گذشته و در همایش ثبت شهر آباده به عنوان شهر جهانی منبت ضمن تاکید بر لزوم ثبت جهانی برخی آثار تاریخی استان فارس گفته بود: امیدواریم شاهد حمایت های هرچه بیشتر معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در زمینه ثبت آثاری همچون زندیه شیراز، قلعه ایزدخواست و قلعه اژدها پیکر لارستان که می تواند در زمینه رونق گردشگری اثرگذار باشد، باشیم.

هر چند طی یکی دو سال اخیر با بودجه ای قطره چکانی، ساختمان معروف به مقبره «برج ننه نادر» واقع در مجموعه تاریخی قلعه اژدهاپیکر تعمیر شد اما این اثر باستانی شامل گستره ای وسیع شامل مسجد، آب انبار، دولاب(چاه عمیق)، قلعه، آبراهه، مقبره و غیره است که به دلیل عدم توجه کافی به این اثر ارزشمند شاهد تخریب بخشی یا تمام بعضی از این آثار شده است.

فرماندار ویژه لارستان در شهریور ماه سال جاری در جلسه شورای اداری که با حضور سرپرست وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور برگزار شد با اذعان به اینکه در بحث تاریخی بازار قیصریه، قلعه اژدها پیکر، باغ نشاط و کاروانسراهای متعددی که از ورودی شهرستان در بخش جویم شروع می شود و تا خروجی شهرستان ادامه دارد، گفت: حدود ۱۴۰۰ آثار تاریخی در شهرستان داریم که ۱۹۰ آثار از آن ثبت شده است.

جلیل حسنی با بیان اینکه بالغ بر ۵ هزار آب انبار در لارستان داریم که بر اساس آماری که در دهه سالهای ۱۳۴۵ و ۱۳۵۰ اعلام کرده‌اند ۲۴ هزار آب انبار بوده است که به دلایل مختلف حداقل به ۵ هزار آب انبار رسیده است و الان نیز مورد استفاده قرار می گیرد، خاطر نشان کرد: امکانات گردشگری همچون فرودگاه بین المللی حضرت آیت الله آیت اللهی می تواند رونق بخش گردشگری در لارستان باشد.

معاون استاندار فارس با اشاره به اینکه همانگونه که قلعه اژدهاپیکر و باغ نشاط ثبت ملی می شود، انتظار داریم برای اینها اعتباری در نظر گرفته شود، از مسئولان حاضر در جلسه خواست: انتظار داریم از تهران به نوعی تمرکززدایی شود و در راستای سرمایه‌گذاری عزیزانی که می خواهند گذاری کنند، همچنین تقویت اداره میراث فرهنگی لارستان که از نظر نیروی انسانی و امکانات از فقیرترین ادارات محسوب می شود، حمایت صورت گیرد.

چندی پیش رئیس اداره میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی لارستان در گفت و گو با رسانه ها یکی از دلائل آسیب زدن به اثر تاریخی قلعه اژدهاپیکر لار، گفته بود: در حال حاضر نیرویی برای حفاظت کامل از این میراث تاریخی در یگان حفاظت میراث فرهنگی شهرستان لارستان وجود ندارد که مانند مجموعه هایی نظیر سعدی،حافظ و یا تخت‌جمشید به صورت ثابت در این منطقه مستقر شوند و از این اثر تاریخی محافظت کنند.

سیما علویه با بیان اینکه این شهرستان حدود یک پنجم وسعت استان فارس را شامل می شود که آثار تاریخی و باستانی بسیاری نیز در این خطه وجود دارد،گفت: یگان حفاظت میراث فرهنگی لارستان یک نفر پرسنل دارد که وظیفه پایش و حفاظت از کل میراث لارستان بر عهده او است و با توجه به حجم کار و وسعت منطقه نیاز است که تعداد نیروی یگان حفاظت این شهرستان افزایش یابد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لارستان افزود: تنها نیروی یگان حفاظت میراث فرهنگی لار هر روز از قلعه اژدها پیکر (آرامگاه مادر نادرشاه) بازدید و از این میراث ملی سرکشی میکند اما این امکان وجود ندارد که بطور ثابت در این محل حضور داشته باشد زیرا یادمانهای دیگری هم در این شهرستان وجود دارد که باید روزانه رصد شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان حصارکشی و کنترل این محل با استفاده از دوربین های مداربسته و تجهیزات مدرن دیگر وجود ندارد؟ گفت: سیم، کابل و سایر تجهیزاتی که شهرداری لار برای نورپردازی این محل بکار برده توسط افرادی به سرقت رفته است.

علویه ادامه داد: می توان با اقدامات و تجهیزاتی نظیر دوربین و … نظارت بر این میراث تاریخی را افزایش داد که این امر نیز مستلزم بهره از بودجه‎های کلان ملی است که در سفر اخیر وزیر میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کشور وعده‌هایی در این زمینه داده شد که امیدواریم سریعا محقق شود تا بتوان دور تا دور این اثر تاریخی را فنس کشی کرد.

وی اضافه کرد: حفاظت از میراث تاریخی و ثبت ملی شده آرامگاه مادر نادرشاه مستلزم این است که از نظر فیزیکی این محل فنس کشی شود و همچنین یک الی دو نیروی انسانی نیز شبانه روز در این محل مستقر شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی لارستان در پاسخ به اینکه پیش بینی چه میزان هزینه برای ارتقای سطح حفاظتی از میراث ملی قلعه اژدهاپیکر و آرامگاه مادر نادرشاه می‌شود،بیان کرد: در حال حاضر حدود یک میلیارد تومان اعتبار برای انجام اقدامات حفاظتی این اثر تاریخی مورد نیاز است.

گفتنی است؛ با توجه به جایگاه قرارگیری مجموعه تاریخی قلعه اژدهاپیکر و همچنین قدمت طولانی آن، علاوه بر اختصاص بودجه در امر مرمت و نگهداری این اثر ارزشمند، می بایست برنامه ریزی لازم برای انجام کاووش های باستان شناسی در آن صورت گیرد.

به گزارش میلاد لارستان، قلعه اژدهاپیکر لارستان دوم آبان سال ۸۲ با شماره ۱۰۵۰۴ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسید.

ف ۱۱۰