سایه تخریب بر سر کاروان 200 ساله لارستان؛ سرای بازرگان از رونق افتاد

سرای بازرگان جزء کاروانسراهای درون‌ شهری اقلیم گرم و خشک لارستان محسوب می‌شود که با قدمت ۲۰۰ ساله در وضعیت نابه‌سامانی قرار دارد و روز‌ به‌ روز در حال تخریب است.

به گزارش میلاد لارستان به نقل از خبرگزاری تسنیم، سرای بازرگان (مغولی) در نبش جنوب شرقی میدان قیصریه لارستان واقع شده است و دیوار عقبی آن به سرای گلشن منتهی می‌شود. در ورودی شرقی به میدان و به خیابانی که به پل عباسی راه دارد، منتهی می‌شود. امروزه از راهی که از میانه میدان می‌گذرد، از طرف شمالی به این سرا رفت‌وآمد می‌شود.

این سرا جزء کاروانسراهای درون‌شهری محسوب می‌شود و در اقلیم گرم و خشک لارستان و در هسته اصلی و مرکز بافت تاریخی و مجموعه قیصریه واقع شده که به ارزش‌های بنا افزوده شده است.

 

 

حیاط اندرون ابعادی برابر با ۹٫۵ در ۱۱ متر دارد. در سه طرف این حیاط، حجره‌هایی قرار دارد و در طرف شرق و جنوب راه ورودی، دارای ۵ ستون بوده که در حال حاضر تخریب شده است. بیشتر ۱۴ حجره که قبلاً موجود بوده، مستطیل شکل بوده‌اند. فقط حجره گوشه، به دو قسمت تقسیم شده و حجره‌ای که در مجاورت راه‌پله‌ها قرار داشته، نتیجه تغییر بنا بوده که در راه ورودی منزل، به‌عمل آمده است.

از طریق پله‌های موجود در قسمت جنوبی می‌توان به طبقه بالا دسترسی پیدا کرد که در طرف شرق و جنوب دارای ۸ حجره بوده است که در حال حاضر ۳ حجره باقی مانده است و بقیه تخریب شده است.

در طرف شرق، حجره‌ها به‌صورت مستطیل شکل بوده و از طرف چپ، سالنی بزرگ وجود داشته که دارای سه در ورودی و یک حجره باریک در طرف شرقی بوده است که در حال حاضر تخریب شده است. بین حجره‌های ساخته شده در طرف شرقی و جنوبی یک بالکن(ایوان) کوچکی بوده که آن هم تخریب شده است.

 

احتمالاً عمر سرای بازرگان بالغ بر ۲۰۰ سال است که در حال حاضر به‌علت عدم رسیدگی ادارات مربوطه در وضعیت نابسامان و نامطلوبی قرار دارد و روز‌به‌روز در حال فرسایش، ریزش و تخریب است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لارستان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در لارستان، در پاسخ به این سؤال که چرا کاروانسراها به انبار مغازه‌ها و پارکینگ اتومبیل‌ها تبدیل شده است، اظهار داشت: کاروانسراها مالک خصوصی دارند و بخشی از آن نیز اوقافی هستند، وقتی ملکی مالک خصوصی دارد، اختیار آن نیز بر عهده مالک است و برای تعمیر و مرمت می‌تواند از میراث فرهنگی اجازه بگیرد ما نیز مجوز تعمیر را می‌دهیم و به کار مرمت آن نظارت می‌کنیم.

سیما علویه افزود: این مسأله به نوع نگرش، فرهنگ و دیدگاه مالکین آن برمی‌گردد، افرادی که در بازار قیصریه مغازه دارند، کاروانسرا را تبدیل به انبار خود کرده‌اند و از لحاظ قانونی ما نمی‌توانیم آنها را مجبور کنیم که ملک خصوصی‌شان را تبدیل به انبار و یا پارکینگ ماشین نکنند.

 

وی گفت: عبورومرور ماشین در کاروانسرا سبب تخریب آن شده است و این مسأله برمی‌گردد به همکاری و هماهنگی فرمانداری، شهرداری، راه‌وشهرسازی و مردم البته میراث فرهنگی چند سال قبل، ممنوعیت ورود اتومبیل به کاروانسراها را از پلیس راه گرفته است.

علویه تصریح کرد: خرید، فروش و سرقفلی کاروانسراها متعلق به اداره اوقاف لارستان است و چون صاحب ملک است، ماهیانه اجاره‌ای را دریافت می‌کند. چه اداره اوقاف و چه فرد در صورت ارائه طرح مرمتی توسط مالک، اجازه تعمیر به آن می‌دهیم و می‌توانند به عنوان کاروانسرا، سفره‌خانه سنتی و یا حتی هتل از آن بهره ببرند.

گزارش از علی‌اصغر امینی

ف ۱۱۰