گزارش/گل گوهر؛ گیاهی با ارزش درمانی و مناسب برای درآمدزایی در منطقه لارستان

گل گوهر یا خارمریم ، گیاهی خودرو با گل‌های مایل به بنفش است که در اویل فصل بهار در پهنه‌های کوهستانی و کوهپایه‌ای لارستان و جنوب ایران یافت می‌شود.

به گزارش میلاد لارستان، گياه خار مريم كه در مناطق جنوب فارس و در لارستان به نام گل گوهر شناخته مي شود در فصل بهار به صورت خودرو در دشت ها و نواحي گرمسيری روييده و رشد می‌كند.

گل گوهر، پر از خارهای ريز و درشت و ظاهری خشن است كه بر خلاف شكل ظاهری، از خواص دارويی و طبيعی بالايی برخوردار است.

گياه خار مريم يا گل گوهر پس از طي مراحل پاكسازي نسبتا طولانی خارها و تيغه های بنفش رنگ موجود در اطراف آن می‌توان مغز درون گياه كه به رنگ سبز روشن و دارای طبع گرم و خوش‌طعم است را به صورت خام استفاده كرد.

مهم ترین فواید سلامتی خارمریم، توانایی آن برای رفع مسمومیت کبد و درمان کبد چرب، سرعت ترمیم اندام، کاهش پیشرفت انواع سرطان ها، درمان عفونت های قارچی است آن هم چنین از بدن در برابر اثرات جانبی دارو محافظت می کند، شروع بیماری آلزایمر و خطر بیماری های قلبی را کاهش می دهد و علایم دیابت را مدیریت می کند.

در این خصوص، عالیه‌ سادات رفعت‌حقیقی از کارشناسان گیاهان دارویی جهاد کشاورزی لارستان در گفت‌وگو با خبرنگار میلاد لارستان با بیان اینکه با توجه به نیاز آبی کم گیاه و رشد مطلوب در شرایط خشکی، منطقه لارستان می‌تواند مناسب کاشت گیاه گل گوهر باشد، اظهار داشت: این گیاه به صورت خودرو در نواحی صخره ای، سنگلاخی و خشک، مزارع، کنار جاده‌ها و اراضی بایر به خوبی رشد می‌کند.

وی با اشاره به اینکه در فصول مناسب در بسیاری از نقاط لارستان گیاه گل گوهر به صورت خودرو دیده می شود، افزود: از آنجایی که گل گوهر گیاهی مقاوم به خشکی است و به صورت دیم در بسیاری از مناطق لارستان و جنوب فارس رویش دارد، می‌توان آن را جزء گیاهان کم آب‌بر محسوب کرد، هرچند مشخص کردن میزان آب مصرفی به شرایط خاک مزرعه مورد نظر بستگی دارد اما طبق تجربه، آبیاری ماریتیغال به شیوه نواری در حدود یک سوم زراعت گندم در شرایط مشابه آب مصرف می‌کند.

این کارشناس گیاهان دارویی جهاد کشاورزی لارستان با اذعان به اینکه گیاه گل گوهر را در هر نوع خاکی می‌توان کشت کرد اما بهتر است در خاک‌های کاملاً شنی و ضعیف از مواد و عناصر غذایی، که باعث کاهش عملکرد می‌شود کشت نشود، ادامه داد: بهترین زمان کاشت این گیاه در اقلیم جنوب پاییز پائیز و در اواخر اردیبهشت تا اواسط خرداد که تمام بوته‌ها، دانه‌ها را تولید کرده و خشک شده‌اند، زمان برداشت است.

رفعت‌حقیقی با تأکید بر اینکه دقت در تاریخ برداشت این گیاه بسیار حائز اهمیت است چرا  که تاخیر در برداشت سبب پراکنده شدن دانه‌ها به واسطه داشتن پاپوس توسط باد می شوند، بیان کرد: انتقال و جوانه‌زنی این بذور در سایر مزارع به عنوان علف هرز محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه تکثیر گیاه گل گوهر به طور مستقیم از طریق بذر و به طور غیرمستقیم از طریق نشاء به راحتی امکان‌پذیر است، خاطر نشان کرد: این گیاه داروئی به صورت پراکنده در بسیاری از نقاط لارستان از جمله تنگ خور، شهرک صنعتی خور، تنگ اسد، تنگ سایه، شرفویه و… می‌روید.

این کارشناس گیاهان دارویی جهاد کشاورزی لارستان درخصوص کلاس‌های آموزشی از سوی جهادکشاورزی برای علاقمندان به ورود به پرورش گیاه گل گوهر، گفت: تاکنون کلاس‌های آموزشی پرورش گیاهان دارویی سازگار با اقلیم جنوب در قالب کارگاه دوره‌های مهارتی و آموزش انفرادی جهت فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی، بهره برداران و بانوان و سایر علاقه مندان برگزار شده است که در صورت وجود متقاضی دوره‌های جدید نیز برگزار می‌شود.

رفعت‌حقیقی یادآور شد: فایل صوتی معرفی گیاهان دارویی به صورت هفتگی از سایت رادیو طبیعت منتشر می شود که علاقه مندان می توانند از آن استفاده کنند.

وی درباره مصارف گیاه داروئی گل گوهریا گل خار مریم، تصریح کرد: در برخی از مناطق جهان وایران ، بخش‌های های جوان گل و  قسمت داخلی ساقه‌های سبز آن را مصرف می‌کنند و از برگ آن در تهیه سالاد استفاده می‌شود اما کاشت آن به عنوان یک گیاه دارویی به منظور استخراج مواد مؤثره از دانه حائز اهمیت است.

رفعت‌حقیقی با اشاره به اینکه ماده «فلاونوئیدی سیلیمارین» موجود در بذر این گیاه است که دارای اثرات درمانی است و بیشترین کاربرد و اثرات عصاره ماریتیغال در درمان بیماریهای طحا ل، کبد و سنگ مثانه کاربرد دارد، اضافه کرد: نیاز غذایی و آبی این گیاه نسبت به دیگر گیاهان زراعی کم بوده و با بارندگی اندک چرخه زندگی خود را به پایان می‌رساند، بنابراین می توان این گیاه را جهت کشت دیم پیشنهاد داد.

وی عنوان کرد:  این گیاه به واسطه داشتن گل‌های جذاب یکی از گیاهان مهم تأمین کننده دانه گرده برای زنبورعسل است.

به گزارش میلاد لارستان، برداشت بی‌رویه گل گوهر در منطقه لارستان که اغلب به شکل خام‌خوری از مغز آن استفاده می‌شود یا از آن برای تهیه تُرشی و همچنین عرق گیاهی بهره گرفته می‌شود و از طرفی خشکسالی‌های پی‌درپی منجر به انقراض تدریجی این گیاه داروئی ارزشمند شده است.

جوانان جویای کار می‌توانند با توجه به فراهم بودن شرایط اقلیمی مناسب رشد گیاه گل گوهر در منطقه لارستان، نسبت به کاشت این گیاه اقدام و با تبدیل و فرآوری آن، نسبت به درآمدزایی و کارآفرینی اقدام کنند و از سویی با این اقدام جلوی انقراض گل گوهر را بگیرند.

گفتنی است، به جهت خاصیت ضد کبد چرب گل گوهر، امروز از این گیاه داروهای گیاهی سنتی و صنعتی از آن تهیه می‌شود.

ف ۱۱۰