لارستان، یادگاری از ایران باستان+عکس

لارستان، یادگار دیرینه ایران‌زمین است که آثار گرانبهایی از دوران بسیار دور را بر پیکر خویش دارد.

به گزارش میلاد لارستان، در جنوب استان پهناور فارس، یکی از وسیع‌ترین شهرستان‌های ایران، بنام لارستان وجود دارد. این شهرستان از جنوب و شرق به استان هرمزگان، از جنوب غربی به لامرد و گراش، از شمال به جهرم و داراب و از غرب به خنج محدود می‌شود.

لارستان با ۱۶ هزار کیلومترمربع، وسیع‌ترین شهرستان استان فارس را شامل می‌شود و با مرکزیت شهر لار در چهارراه اصلی گردشگری استان فارس قرارگرفته است.

شهر لار در فاصله ۳۸۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز، مرکز استان فارس قرار دارد و از ۶ بخش به نام‌های اوز، بیرم، بنارویه، صحرای باغ، جویم و مرکزی تشکیل‌شده است.

لارستان کهن یا ایراهستان، سرزمین وسیعی بوده که به طول ۵۷ و عرض ۴۵ فرسنگ را شامل می‌شده و در بین مورخین به نام‌های «کجاران، کلال، آلار، ایراهستان، خوزیهزستان» ثبت‌شده است. شهر لار در آغاز با نام «لاد» خوانده می‌شده و این شهر از طرف «کیخسرو» به «گرگین میلاد» پهلوان تاریخی سلسله کیانی تفویض شده بوده و فرزندان «گرگین میلاد» در این منطقه تا قرن‌ها بعد حکومت داشته‌اند و سلسله پادشاهان میلادی را که پادشاهان محلی لار بوده‌اند، تشکیل داده‌اند.

لارستان درگذشته، سرزمینی با نام و نشانی بود. سیراف در کرانه دریای آن، بندرگاه بزرگ و مراکز دادوستد و رفت‌وآمد کشتی‌ها میان ایران و هند بود. اینجا یادگار دیرینه ایران‌زمین است که آثار گرانبهایی از دوران بسیار دور را بر پیکر خویش دارد.

«لارین» سکه معروف و رایج در قرون شانزدهم تا نوزدهم میلادی بوده که در تمام اقیانوس هند و خلیج‌فارس و آسیای میانه شهرت و رواج داشته است. سکه مزبور بنا به نقل «سرتوماس هربرت» تاریخ‌شناس اروپایی، این سکه در نزدیکی بازار شهر لار ضرب می‌شده است.

زبان لاری، این میراث تنها پیوند ناگسستنی بین مردم این خطه است که در جای‌جای کوی و برزن استان‌های هرمزگان، بخش‌هایی از بوشهر و جنوب فارس رواج دارد و سبب نزدیکی قدمت و جدایی‌ناپذیری مردمان خونگرم این سرزمین است.

بناهای تاریخی لارستان

قلعه اژدهاپیکر: این قلعه بر روی سطح مرتفعی در غرب شهرقدیم لار بناشده و دارای ۷۰۰ متر طول و پهنای ۱۷۰ متر است. قدمت این بنا به پیش از اسلام بازمی‌گردد و دارای ۳ بخش دیوارسنگی محاطی، قلعه بالایی و قلعه میانی است.

   

مقبره مادر نادرشاه: مقبر مادر نادرشاه، در کنار قلعه اژدهاپیکر واقع‌شده و دارای اتاقی چهارگوش به همراه گنبد مخروطی شکل است.

بازار قیصریه: این بازار، قدیمی‌ترین بازار تاریخی ایران است و در ضلع شمالی میدان ۱۷ شهریور قرار دارد و متعلق به قرون اولیه اسلام است. بازار وکیل شیراز و بازار قیصریه اصفهان بر اساس الگوی این بنا ساخته‌شده است. پلان اصلی بازار قیصریه لار، صلیبی شکل و دارای غلام گردشی زیبایی است. این بنا در دوره صفویه مرمت شده و کتیبه آن زیر گنبد قرار دارد.

حمام نشاط: در ضلع شمالی باغ نشاط، بنای حمام متعلق به دوره صفویه است که شامل رختکن، گرم خانه و خزینه آب سرد و گرم بوده و نقوش گل و بلبل به صورت آهکبری بسیار زیبا خودنمایی می‌کند. موزه مردم‌شناسی لارستان نیز را بخش حکومتی باغ نشاط قرار دارد.

آتشکده آذرفرنبغ کاریان: این بنا یکی از ۳ آتشکده بزرگ و معروف ایران باستان متعلق به دوره ساسانی است و مخصوص روحانیون و دانایان بوده است. روستای کاریان در ۱۵۳ کیلومتری لار قرار دارد.

آسیاب فاریاب: این اثر در ۵ کیلومتری شهر بیرم واقع و متشکل از چند رشته قنات و آسیاب است که از مصالح سنگ و گچ ساخته‌شده است.

قلعه کریشکی: این قلعه در روستای کریشکی از توابع بخش بیرم قرار دارد و متعلق به دوران قااریه است که به همت مرحوم حاج مسیح دلیر به موزه تبدیل‌شده است.

چهارطاقی و خندق: مجموعه خندق با انبوه سفال باقیمانده از دوران تاریخی است و چهار طاقی و آب‌انبار و «دولاب» در کنار خندق بر روی کوه نمایان است.

پیر درویش عالی: این اثر در ۶ کیلومتری جاده لار-بندرعباس واقع‌شده که از بناهای قرون اولیه اسلامی است. این اثر تاریخی دارای گنبد آناناسی همانند مقبره دانیال نبی(ع) درشوش است.

حمام خور: از بناهای دوره قاجاریه که در شهر خور در فاصله ۵ کیلومتری شهرجدید لار واقع‌شده و دارای فضای رختکن، گرم خانه و خزینه است. کاربندی های زیبا از ویژگی‌های این اثر محسوب می‌شود.

خانه محمودی: این بنا در محله «پیرغیب» از محلات قدیمی شهر لار واقع‌شده و از و پلان حیاط مرکزی و اطراف عمارت است. این خانه تاریخی دارای سرداب، بادگیر و فضای اندرونی و بیرونی است. نقاشی‌های زیبا در دهلیز ورودی و اتاق‌ها از ویژگی‌های ممتاز بنا است.

سابات کوی گاله: این بنا در محله باستانی «کوی گاله» شهرقدیم لار واقع‌شده و دارای ۵ طاق و آویزه با کاربندی‌های ستاره در سقف است و از مصالح سنگ و گچ ساخته‌شده است.

آب‌انبار معتمد: این بنا در شهرقدیم لار و نزدیک به حوزه علمیه قرار دارد. اثر متعلق به دوره صفویه است و دارای ۴ بادگیر و دهن شیر است که از ویژگی‌های ممتاز آن محسوب می‌شود.

امامزاده میرعلی بن الحسین(ع): این بنا در پایین قلعه اژدهاپیکر و قدمگاه واقع‌شده و بنای فعلی آن و ساز است و اصل بنا در حدود ۷۰۰ سال پیش‌ساخته شده و به گنبدسبز معروف است.

کاروانسراهای نو و گلشن: ۲ کاروانسرای مذکور در میدان اصلی شهرقدیم لار و در روبروی بازار قیصریه واقع‌شده و متعلق به دوره صفویه است. کاشی‌کاری و آجرکاری زیبای آن حائز اهمیت است.

باغ نشاط: این بنا در ضلع شمالی خیابان ساحلی و در میان فضای سبز قرارگرفته و مقر حکومتی لار پس از صفویه بوده که دارای گچ‌بری‌های زیبا نیز است.