كوزه شَو براتِ

بي‌بي هنوز هم يكي از سنت‌هاي پسنديده و به جا مانده از اعصار گذشته يعني خيرات كردن، صدقات  دادن در شب‌هاي برات (۱۳-۱۴-۱۵ شعبان) را جزء برنامه‌هاي اصلي  و ساليانه خود قرار داده و از چند  روز قبل در فكر تدارك و مقدمات اين برنامه است.

خريدن زولبيا و كيك براي خير اموات  و رفتگان خود و از همه مهمتر تهيه‌ي كوزه‌هاي «شو براتي» براي كوچولوهايي كه از دنيا و به قول بي‌بي منتظران تا ما از اونا هم يادي كنيم، بي‌بي را حسابي  به خودش مشغول كرده است.

كوزه‌هاي شوبراتي در دو شكل(۲) متفاوت: دهانه تنگ با گلويي باريك و دهان گشاد كه همه رو در يك طشت پر از آب قرار داده تا خوب آب به خوردشون بره و آبخور بشن و وقتي كه شربت طارونه و گلاب مي‌ريزه تو كوزه‌ها، نِواخوئه (۳) دو شبانه‌روز كوزه‌ها در طشت آبي قرارشون مي‌ده و شب برات اونا را از‌آب خارج مي‌كنه و شربت خنك و گواراي طارونه  و گلاب مي‌ريزه توي كوزه‌ها و ميده دست چندتا از بچه‌هاي محله تا به ياد كودكان از دنيا رفته‌اش بنوشند.

بي‌بي مي‌گه اونا لب حوض كوثر چشم‌انتظار اين كوزه‌ها هستن كه به دستشون برسه و سيراب بشن.

اين باور قديمي يكي از باورهاي اين شهرستان و توابع و روستاهاي دور و نزديكه. چقدر بچه‌ها از ديدن كوزه‌هاي شوبراتي و نوشيدن شربت از اين كوزه‌ها خوشحال مي‌شن.

بي‌بي با ديدن خوشحالي بچه‌هاي محل كه مي‌خونن:  اشو شو براته، كوزه شوبراته، گويي بچه‌هاي از دنيا رفته‌اش رو در جلو چشمانش مجسم ديده باشه قطرات اشكي گرم، گونه‌هاي چروكيده‌ي بي‌بي رو خيس مي‌كنه.

با گوشه‌ي چارقد وال، اشكهاشو  يواشكي  طوري كه من متوجه نشم پاك مي‌كنه اما قرمزي چشماش رو نمي‌تونه از من پنهون كنه.

فردا بي‌بي پخت برنج و قيمه داره تا با خيرات كردن اون پدر، مادر و رفتگان ديگه‌اش رو هم فراموش نكرده باشه. شب هم بايد  زولبيا و كيك كه چند روز قبل تهيه كرده، بين نمازگزاران مسجد  محل پخش كنه.

در اين دو سه روز همسايه‌ها و اقوام نيز خيرات خودشون رو براي بي‌بي ميارن و بي‌بي نيز سهم هر كدومشون رو به اونا تحويل مي‌ده.

بعد از تموم شدن خيرات، به بي‌بي ما و همه بي‌بي‌ها خداقوت بايد گفت.

۱-امشب شب برات است، كوزه‌ي شب برات است.

۲-كوزه‌هايي از جنس سفال و كوچك كه مخصوص شب برات است و فقط براي استفاده كودكان در كوزه‌گري‌ها، ساخته و آماده مي‌شود.

۳-به خود جذب نكند. (اگر كوزه را قبلاً در‌آب خيس نكنند، شربتي كه در آن مي‌ريزند نصفش به خورد كوزه مي‌رود.)

 

عشرت جهانديده